Zaterdag 14 september is het Open Monumentendag en dan openen verschillende monumenten de deuren voor publiek. Wat is er rondom Hattem te beleven?

Op een mooie plek in de polder, langs de Werverdijk staat het Gemaal Pouwel Bakhuis. Al jarenlang wordt hier water uit de laaggelegen polder afgevoerd naar de IJssel.

Rijke geschiedenis
Al eeuwenlang stroomt er water naar de IJssel. Het landschap rond de gemalen draagt de tekenen van de vele dijkdoorbraken en natuurrampen die de Veluwe door de jaren heen teisterden. Gemaal Pouwel Bakhuis is in 1920 als stoomgemaal gebouwd met twee grote pompen. Na de Tweede Wereldoorlog kwam er een derde pomp bij en werd het gemaal omgebouwd tot elektrisch gemaal. De binnenkant van het gemaal is nog authentiek en voorzien van de oude pompen. Naast Gemaal Pouwel Bakhuis ligt Gemaal Veluwe, dat sinds 1999 het oude gemaal vervangt.Tijdens de open dag vertellen vrijwilligers van het waterschap over de historie van de gemalen en de ontwikkelingen voor de toekomst.

Bereikbaarheid
Combineer het bezoek met een fietstocht of kom te voet, Gemaal Pouwel Bakhuis ligt ± 150 meter van Klompenpad het Paddenpad.
Gemaal Pouwel Bakhuis/Veluwe, Werverdijk 4/4a in Wapenveld. Geopend van 10.00 uur tot 16.00 uur. Toegang is gratis.

Vrieze’s Erfgoed
Imker Paul Docter gaat zaterdag 14 september een historische Trumf gebruiken bij het slingeren van heidehoning. Het is één van de activiteiten op Vrieze’s Erfgoed tijdens de Open Monumentendag dat deze dag ook het zomerseizoen gaat afsluiten.

De Trumf is een apparaat dat zo’n honderd geleden werd gebruikt bij het winnen van heidehoning. Als de bijen de honing in de raat verzameld hebben, moet deze nog geslingerd en afgetapt worden. De eerste handeling is dat de raten ontzegeld moeten worden. “Heidehoning heeft daarbij de eigenschap dat je die moet beroeren om ze vloeibaar te maken. De kleine imkers deden dat in het verleden handmatig, de grotere imkers en landeigenaren gebruikten een Trumf”, vertelt imker Paul Docter. Het apparaat bevat vele tientallen ijzeren pennetjes. Door deze op en neer te bewegen, wordt de honing vloeibaar en kan ze geslingerd worden. “Een Trump kostte honderd jaar geleden ruim dertig gulden, een vermogen voor kleine imkers die dat niet konden betalen”, zegt Docter. Die enkele jaren geleden een Trumf kon kopen en deze eigenhandig heeft gerestaureerd.

Bakwedstrijd
Ook zal de uitslag van de wedstrijd ‘Heel Wapenveld bakt’ bekend gemaakt worden. Dat gebeurt om 14.00 uur. Deelnemers konden op de Paddndag gratis een kilo bloem afhalen in de streekwinkel en zijn daar mee aan de slag gegaan. Het is voor de streekwinkel ook de laatste dag van het zomerseizoen met aantrekkelijke koopjes. Ook molen de Vlijt is in bedrijf en daar kan men onder andere de nieuwe borstelbuil in gebruik zien. Bezoekerscentrum Vrieze’s Erfgoed aan de Groteweg 54 in Wapenveld is op Monumentendag open van 9.30 tot 16.00 uur. Zie ook www.vriezeserfgoed.nl.

Erve IJzerman
De deuren van boerderij Erve IJzerman aan de Kanaaldijk 63 in Wapenveld gaat zaterdag 14 september tijdens de Open Monumentendag van 10.00 tot 16.00 uur open voor het publiek.

Bezoekers kunnen dan vooral de stand van zaken rond de restauratie bekijken. De afgelopen maanden is onder supervisie van eigenaar BOEi door Bouwbedrijf van Laar uit Wapenveld veel werk verzet. Zo zijn alle deuren en het historische hang- en sluitwerk gerestaureerd of vernieuwd,  scheuren in de muren en voegwerk gerestaureerd en stukwerk hersteld. Ook aan het schilderwerk is veel aandacht besteed. Al met al is Erve IJzerman aan de buitenkant weer een plaatje. Binnen zijn de oude vloeren vloeren boven de grote kelders vervangen. Hierin zijn ook duurzaamheidsmaatregelen als de aanleg van vloerverwarming verwerkt.

Demonstratie weidemelkmachine
Op het erf zullen vader Henk en zoon Erik Draayer hun weidemelkmachine demonstreren. Ondertussen zijn onder leiding van projectleider Els Thijssen werkgroepen aan de slag gegaan met de museale invulling van het nationale zuivelmuseum. De eerste opgave is het verzorgen van een achttal museale units die volgend voorjaar gepresenteerd worden. Voor informatie www.erveijzerman.nl.