De Hoenwaard is aangewezen als Natura 2000-gebied. Daarom is gekeken welke natuurwinst er te behalen valt in dit binnendijkse polderlandschap. Het Beheerplan Natura 2000 Rijntakken vindt de volgende natuurtypen voor de Hoenwaard kansrijk: stroomdalgrasland, kievitsbloemenhooiland en hardhoutooibos. Als doelsoorten worden genoemd: zwarte stern, porseleinhoen en krabbescheer (een schaarse moerasplant).
Bedoeling was om 26 hectare ooibos te planten ter hoogte van het Kromholt. Maar het bosplan stuitte op bezwaren van boeren en bewoners die de Hoenwaard graag open willen houden. Door inwoners van de Hoenwaard is een lobby gevoerd tegen het bos en voor meer plasdras-weilanden in aansluiting op het naastgelegen Wapenveldse Broek, waar succesvolle weidevogelgebieden zijn aangelegd. Ook in de Hoenwaard is al een plasdras-weiland ingericht voor weidevogels. Met name de kievit, tureluur, grutto en wulp hebben hier een relatief goed broedsucces. Boeren krijgen voor weidevogelbeheer een financiële vergoeding van de provincie Gelderland.
Weidevogels vergeten
Cor Heidenrijk schreef namens coöperatief agrarisch natuurcollectief Veluwe en de agrarische natuurvereniging VeluweIJsselzoom een alternatief plan, waarin uitbreiding van het weidevogelbeheer in de Hoenwaard centraal staat ten koste van ooibos. Het plan overtuigde de provincie Gelderland.
‘In alle natuurplannen die er lagen waren de weidevogels compleet vergeten. Daarom zijn wij met een alternatief plan gekomen. We zien de weidevogels in de Hoenwaarde toenemen. Dat zou je teniet doen als je investeert in een ooibos’, zegt Heidenrijk.
‘Met het juiste beheer en inrichting is in de Hoenwaard nog veel weidevogel-winst te behalen. De belangrijkste zaken hierin zijn: openheid van het gebied vergroten; het handhaven van het huidige predatiebeheer met schrikdraad, camera’s en vossenval; het verbeteren van het mozaïek door agrarische activiteiten verder aan te passen aan weidevogelbeheer’, aldus Heidenrijk.
Nieuwe ontwikkelingen in de Hoenwaard
- Er komt wel uitbreiding van ooibos, maar het is gehalveerd in vergelijking met wat aanvankelijk de bedoeling was. Het bos wordt nu aangeplant bij bestaande bospercelen richting Wapenveld, in de buurt van het Kloosterbos.
- De Hoenwaard krijgt ook – parallel de rivieroever – een natuurgeul, waarin het hele jaar water stroomt uit de IJssel en enkele kilometers verder ook weer in de IJssel. Dat gebeurt ter hoogte van de Ankskolk.Ook elders in het gebied komt een extra geultje, aangetakt op een oude zandwinplas. De geulen hebben als doel om het waterleven te verbeteren (paaiplek voor vissen bijvoorbeeld en komst grote modderkruiper), maar ook om het water minder hoog te laten stijgen als de IJssel buiten de oevers treedt.
- Ter hoogte van het Kleine Veer in Hattem moet een ligweide en een strandje komen. Niet aan de IJsseloever (Rijkswaterstaat vindt zwemmen in de rivier gevaarlijk), maar in de uiterwaarden.
Wethouder Auke Schipper zegt dat het plan ‘Hoenwaard 2030’ ervoor zorgt dat er ‘ruimte is voor het water, versterking van kades om overstromingen te beperken, behoud van biodiversiteit en ontwikkelruimte voor agrariërs in het gebied.’ Schipper is met name blij dat de recreatieve functie van de Hoenwaard een boost krijgt.
De bron voor deze tekst is de website rivierverhalen van Wim Eikelboom Lees hier het uitgebreide bericht over de natuurontwikkelingen in de Hoenwaard.