Wanneer een dierbare komt te overlijden en u erfgenaam bent, zijn er twee mogelijkheden. U kunt kiezen voor het aanvaarden of verwerpen van de nalatenschap. Vanwege emotionele of financiële redenen kunt u ervoor kiezen een erfenis te verwerpen, bijvoorbeeld als u weet dat de erflater (de overleden persoon) veel schulden had. Indien u de keuze maakt om de erfenis te aanvaarden, bestaan er twee verschillende manieren: zuiver aanvaarden of beneficiair aanvaarden (aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving). Kiest u voor zuivere aanvaarding van de nalatenschap? Dan erft u alle bezittingen en schulden.
Bij beneficiaire aanvaarding krijgt u ook de goederen en schulden uit de erfenis. Als de nalatenschap negatief blijkt te zijn, bent u echter niet aansprakelijk met uw privévermogen. Om te beoordelen of de nalatenschap negatief is, moet een boedelbeschrijving worden gemaakt.
Verklaring van beneficiaire aanvaarding
Indien u een erfenis beneficiair wilt aanvaarden, werkt de procedure als volgt. Bij de griffie van de rechtbank kunt u een verklaring tot beneficiaire aanvaarding afleggen. De documenten die daarvoor nodig zijn, kunt u bij de balie van de rechtbank in persoon afgeven of toesturen. Daartoe is de rechtbank van de laatste woonplaats van de erflater bevoegd. Op de website van de Rechtspraak is een standaardformulier voor de verklaring van beneficiaire aanvaarding beschikbaar. Het formulier Verklaring nalatenschap kan zowel digitaal als met de hand worden ingevuld. Op de site van de Rechtspraak vindt u tevens een korte instructie voor het invullen van het formulier voor beneficiaire aanvaarding. U dient daarop uw eigen persoonsgegevens en die van de erflater in te vullen. Ook moet u op het formulier uw keuze voor het (verwerpen, zuiver aanvaarden of) beneficiair aanvaarden van de nalatenschap kenbaar maken.
Vervolgens dient u de Verklaring nalatenschap te dateren en te ondertekenen. Als u het formulier opstuurt, dient u daar een kopie van het legitimatiebewijs en van de overlijdensakte bij te voegen.
Het vereffenen van de nalatenschap
Als u ervoor kiest om een erfenis onder voorrecht van een boedelbeschrijving te aanvaarden, heeft dat diverse gevolgen. Zo zijn u en eventuele andere erfgenamen niet met het eigen vermogen aansprakelijk voor de schulden van de nalatenschap. Daarnaast vindt geen boedelmenging plaats met het vermogen van de erfgenamen. Ten slotte bent u als erfgenaam in beginsel verplicht om de nalatenschap af te wikkelen en daarbij de regels die voor vereffening gelden in acht te nemen. Het vereffenen van de nalatenschap houdt in dat u ervoor zorgt dat de schulden van de erfenis worden voldaan. Het is zeer belangrijk dat de vereffening zorgvuldig plaatsvindt. Als dat niet gebeurt, kunt u alsnog aansprakelijk worden gesteld.
Daarom is het verstandig om een gespecialiseerde erfrecht advocaat te raadplegen. Deze advocaat voorziet u van advies en kan als professionele vereffenaar optreden. Op die manier hoeft u zich geen zorgen te maken over complexe juridische vraagstukken.