Sommige ex-coronapatiënten blijven kampen met klachten als kortademigheid, vermoeidheid, stemproblemen en concentratieklachten. Als herstellen op eigen kracht niet lukt, kunnen zij via een specialist in Streekziekenhuis Isala of hun huisarts worden doorverwezen voor een revalidatieprogramma in de eerste lijn of in Isala.
Voor de patiënt dan daadwerkelijk start met trainen, komt hij of zij eerst bij sportarts Jaap Stomphorst of zijn collega-sportartsen langs. ‘Wij zetten iemand dan op de fiets voor een inspanningstest. Zo kijken we naar de belastbaarheid van de patiënt, oftewel: wat is iemands startpunt?’, legt Jaap uit. ‘Daarnaast proberen we uit te sluiten dat andere ziektes hun klachten veroorzaken.’
Thuispatiënten meer klachten
Er zijn verschillende groepen voormalige coronapatiënten die voor revalidatie naar Isala komen. ‘Het zijn patiënten die op de IC hebben gelegen met fors spierverlies, patiënten die op de cohort-afdeling opgenomen zijn geweest, maar ook patiënten die corona thuis hebben doorgemaakt. Wat Jaap en zijn collega’s nu zien, is dat vooral ex-coronapatiënten die niet in het ziekenhuis opgenomen zijn geweest, nog lang kampen met de nasleep. Hoe dit komt, is nog niet precies bekend, aldus Jaap: ‘Een theorie is dat mensen die wél in het ziekenhuis opgenomen zijn geweest zuurstof toegediend hebben gekregen, terwijl mensen het thuis op eigen kracht moesten doen. Wellicht hebben hun longen zonder zuurstoftoediening meer te lijden gehad, waardoor ze verder achteruit zijn gegaan in vergelijking met patiënten die in het ziekenhuis wel zuurstof hebben gekregen.’
Best wel geschrokken
‘Ik schrik geregeld van de slechte conditie waarmee relatief jonge ex-covidpatiënten –zeg 40-ers en 50-ers – bij ons binnenkomen. Zoals laatst een vrouw die voordat ze corona kreeg behoorlijk fanatiek sportte. Toch was haar conditie na covid dramatisch. Een gemeenschappelijk beeld dat we bij voormalige coronapatiënten zien, is dat zij heel inefficiënt ademhalen. Ze ademen gedurende een periode heel oppervlakkig om daarna een paar diepe teugen adem te halen. Ze moeten hun longen weer goed leren gebruiken. Vaak kampen ze door het verkeerd ademhalen ook met stemproblemen, waarvoor ze binnen het revalidatietraject logopedie krijgen.’
Onderzoek naar prognose
Omdat er nog veel over het verloop van het herstel na corona onbekend is, zijn de sportartsen van Isala samen met het UMCU een onderzoek gestart. ‘Voor dit onderzoek doen we metingen voor een patiënt start met het revalidatietraject en na afloop. Zo willen we meer inzicht krijgen over de prognose na covid, want daar is nog veel over onbekend. Dat onbekende is voor veel ex-covidpatiënten nu ook het lastige; we kunnen ze niet vertellen of en wanneer hun klachten overgaan.’
Bewegen als medicijn
‘Wat we wel weten is dat exercise is medicine, oftewel beweging is hét medicijn om er weer boven op te komen. Dat geldt voor vooormalige covidpatiënten, maar eigenlijk voor iedereen op elk moment. Niet voor niets zetten we beweging inmiddels volop in binnen Isala. Zo onderzoeken we nu hoe we patiënten al vóór een operatie fitter kunnen maken, zodat ze na afloop beter herstellen. Ik hoop dat we van deze pandemie – waar juist inactieve mannen met overgewicht extra kwetsbaar zijn – leren dat een actieve gezonde leefstijl helpt om ziekte te voorkomen. Als corona dat bewerkstelligt, komt er toch nog iets positiefs voort uit dit ellendige virus.’
