Geboeid door de tekeningen in de Verkade-albums ‘Waar wij wonen’ (1937) en ‘Onze Groote rivieren’ (1938) begon Ed Buijsman zich af te vragen hoe het landschap op deze prenten er vandaag de dag uit zou zien. En zou er nog iets van vroeger terug te vinden zijn? Het werd een zoektocht die veertig jaar geleden begon en nu heeft geleid tot verschijning van het boek ‘Een voorrecht om in te leven’. Dit boek van Ed Buijsman is vrijdag gepresenteerd in het Voerman Stadsmuseum Hattem.
De tekeningen die de aandacht van Ed Buijsman trokken waren toen gemaakt door Cornelis Rol en zijn zoon Henricus Rol en door Jan Voerman junior. Buijsman reikte in het museum het eerste exemplaar van ‘Een voorrecht om in te leven’ dan ook uit aan Maarten Rol, kleinzoon van Cornelis en zoon van Henricus. Een uitreiking aan een lid van de familie Voerman kon niet plaatsvinden. De familie Voerman was verhinderd om de boekpresentatie bij te wonen.
‘Waar wij wonen’ en ‘Onze Groote rivieren’ waren twee Verkade-albums die zijn geschreven door Jac. P. Thijsse. In deze delen beschrijft Thijsse de Nederlandse natuur, het Nederlandse rivierenlandschap en enkele steden zoals die er in die tijd uit zagen. De tekeningen van Cornelis en Henricus Rol en Jan Voerman junior verlevendigden deze uitgaven. ‘Een voorrecht om in te leven’ met als ondertitel ‘op zoek naar het verdwenen land van Thijsse’ luidt de volledige benaming van het nu verschenen boek. Alle 65 afbeeldingen die in de beide Verkade-albums zijn opgenomen worden erin besproken.
Maar zijn die in 1937 en 1938 beschreven en getekende landschappen vandaag de dag dan terug te vinden? Buijsman geeft aan dat zijn speurtocht hem hierbij voor enkele vragen stelde: ‘De eerste vraag is ‘waar zij we’ als je een bepaalde prent bekijkt. Wat staat er op de afbeelding? En wat vond je daar nu nog van terug? In 55 procent van de afbeeldingen lukte het om de plek gewoon terug te vinden. En in 25 procent was het zeer waarschijnlijk dat de plek van de afbeelding was gevonden, maar was het niet precies te zeggen’. ‘En’, vervolgt Buijsman: ‘Eigenlijk is er maar een plaats waarvan we zeker weten dat die er niet meer is.’ En dan doelt hij op het landschap en natuurmonument De Beer. ‘Daar vinden we nu de Europoort.’
De twee albums die de belangstelling van Ed Buis trokken kwamen tijdens een verhuizing van zijn ouders in 1968 voor de dag. En in 1982 startte hij met enkele zogenaamde ‘Thijssetochten’ om de eerste plaatsen te achterhalen. Nu veertig jaar later zit de speurtocht erop en kan de lezer in ‘Een voorrecht om in te leven’ meereizen in het spoor van Ed Buijsman. Op zoek naar die veranderde, bijna verdwenen of juist behouden Nederlandse landschappen.
‘Een voorrecht om in te leven’ is verkrijgbaar voor een introductieprijs van 29,95 euro. Het boek bestellen kan via de website thijsse.inzichten.nl . In de winkel van het Voerman Stadsmuseum Hattem is ‘Een voorrecht om in te leven’ eveneens voor 29,95 euro te koop