Toon van Asseldonk is recentelijk gevraagd de rol van informateur op zich te nemen om te komen tot een nieuwe coalitie. Na gesprekken met de zes fracties heeft hij geadviseerd de haalbaarheid te onderzoeken van een coalitie tussen HattemCentraal – ChristenUnie en PvdA/GroenLinks, hoewel dit niet de voorkeur van HattemCentraal is.
In zijn verslag schrijft Van Asseldonk: “Alhoewel de variant HC, CU en PvdA-GroenLinks niet de voorkeur van HC had, heb ik toch gemeend ze de mogelijkheid te moeten geven daar alsnog aan mee te werken.
Daarom heb ik de fractievoorzitter gevraagd aan te geven of ze bereid waren mee te werken aan een gesprek daarover met de betrokken partijen en mijzelf. Het antwoord daarop werd enkele malen uitgesteld. Zaterdag 14 mei heb ik het opnieuw met enkele leden van HC besproken en toen de afspraak gemaakt dat zij het dinsdagavond binnen de partij zouden bespreken en mij daarna direct een antwoord zouden geven.”
Geen vertrouwen in informateur?
“Tot mijn verrassing bleek echter vanochtend dat HC zelf andere partijen is gaan uitnodigen om een mogelijke andere coalitie te bespreken. Zonder enig overleg daarover met de informateur. Voldoende reden om de opdracht terug te geven, want als een informateur er niet op kan vertrouwen dat hij de regie in deze fase heeft, kan hij zijn werk niet doen. Kennelijk is er bij HC dat vertrouwen niet, al hebben ze dat niet expliciet zo uitgesproken. Wel moet ik deze actie uitleggen als een antwoord op mijn vraag: de combinatie HC, CU en PvdA-GroenLinks is van de baan, want de partij gaat zelf andere opties bestuderen achter de rug van de informateur om.”
Wat is wel mogelijk?
“Dan is mijn eindadvies verder heel eenvoudig, want er is nog maar een enkele combinatie mogelijk om tot een meerderheidscoalitie te komen in Hattem. Ik wens ChristenUnie, PvdA-GroenLinks en D66 een goede samenwerking toe en Hattem een solide en stabiel bestuur voor de komende periode van vier jaar.”
In het verslag van Toon van Asseldonk heeft uitgebracht over zijn informatiewerkzaamheden, is hij begonnen met een opsomming van de conclusies die hij had getrokken naar aanleiding van de gesprekken die hij met de zes fracties heeft gehad. Deze conclusies zijn:
- Er is een breed draagvlak voor een coalitieakkoord op hoofdlijnen; een raadsakkoord kan op minder steun rekenen.
- Een akkoord op hoofdlijnen moet meer ruimte geven aan de raad en moet het samenspel tussen raad en college een nieuwe en vernieuwende impuls geven; daar is veel draagvlak voor. De verhouding tussen coalitie en oppositie moet vooral kwalitatief gezien worden en niet in aantallen, het gaat meer om toon en houding dan om zetelaantallen.
- Het ligt voor de hand dat HC als grote winnaar en nieuwkomer het initiatief neemt om tot een coalitie te komen.
- Een coalitie met meer dan drie partijen wordt door bijna niemand wenselijk geacht, mede omdat ervan uitgegaan wordt dat er (weer) drie wethouders zullen komen.
- HC heeft daarbij enkele duidelijke voorkeursvarianten, maar juist voor die varianten lijkt bij de andere betrokken partijen niet het meeste draagvlak gevonden te worden.
- De informateur stelt daarom voor als tussenstap op korte termijn een gesprek te beleggen tussen drie partijen om te onderzoeken of en zo ja onder welke voorwaarden een samenwerking mogelijk is. Dat betreft HC, CHU en PvdA- GroenLinks. Niet de voorkeursvariant van HC, maar wel die van de twee andere betrokken partijen.
- Mocht dit niet tot een positief resultaat leiden, dan lijkt het logisch het initiatief bij de andere grootste partij te leggen, CU. Die zal dan de vervolggesprekken starten met als partners: CU, PvdA-GroenLinks en D66. De bereidheid om te komen tot een concrete samenwerking in deze variant is bij alle drie de partners aanwezig.
- Inhoudelijke breekpunten voor beide varianten zijn niet echt aan het licht gekomen dus beide varianten lijken inhoudelijk realiseerbaar.
- Bij beide varianten moet aandacht besteed worden aan een gewenste vernieuwing in en verandering van de bestuursstijl in Hattem; het werken met een akkoord op hoofdlijnen kan daarbij helpen doordat er dan meer ruimte wordt gegeven aan de raad (raadsagenda?).
- In de gesprekken is naar voren gekomen dat er behoefte is aan het werken aan een goede/verbeterde relatie tussen de diverse partijen in de raad. De afgelopen (verkiezings)periode zijn er deukjes in de relaties ontstaan. Het zou verstandig kunnen zijn daar, mogelijk onder begeleiding van een extern deskundige, aan te gaan werken tijdens enkele speciale bijeenkomsten.
