Tijdens de commissivergadering Samenleving & Bestuur op 14 oktober was er een Ronde Tafelgesprek over het project Krachtig Hattem en het rapport wat is verschenen. Krachtig Hattem is op 10 april gestart. Dit project moet bijdragen aan een gebundelde aanpak van jeugdpreventie en -zorg. De raad ging een gesprek aan met wethouder Siderius, de projectleider en de hoofdrolspelers van de eerste fase, zoals de buurtsportcoach, GGZ en onderwijs.
Wethouder Siderius is trots op dit project. Er is, zo zei ze, een structuur georganiseerd waarin vroegtijdig bij kinderen wordt gesignaleerd als het minder gaat met hun ontwikkeling om in de toekomst problemen te voorkomen.
Het bijzondere is, dat het project zich niet op één kind richt, maar op de personen die om het kind heen staan en die van grote invloed zijn op het kind. Het project wil samenwerken met iedereen uit de omgeving van het kind, denk aan ouders, onderwijs, GGZ, mensen uit de vrije tijd, maar ook aan vriendjes en vriendinnetjes. Krachtig Hattem zet in op de kracht van de gemeenschap. Iedereen uit de omgeving van het kind is betrokken. Het model legt de nadruk op het versterken van de gemeenschap. Het is belangrijk dat alle perspectieven bij elkaar komen.
In het afgelopen jaar zijn er gesprekken geweest waaruit speerpunten zijn voortgekomen. Er zijn drie gebieden waar op ingezet wordt: omgeving versterken, mentaal welbevinden en gezondheid. Ook is er aandacht voor het versterken van de ouders in hun opvoedingsrol.
Tijdens het Ronde Tafel-gesprek kwam een aantal onderwerpen naar voren. Het besprokene wordt weergegeven.
Social media
Een groot deel van ouders heeft geen afspraak over schermgebruik, laat staan dat ze weten wat er op social media gebeurt. ‘Het is echt hun tweede wereld waar we geen zicht op hebben’. Opvallend is dat ouders van kinderen van 0-4 zich heel bewust zijn van hun rol, maar de ouders van 8-12-jarigen bijvoorbeeld zijn er veel minder bewust mee bezig. Ze zijn zich ook niet bewust dat ze zelf het voorbeeld zijn.
Kinderen moeten geleerd worden hoe ze met schermtijd en social media moeten omgaan. Op school zijn er daarom lessen mediawijsheid.
Binnen de basisscholen mogen mobieltjes en watchers niet gebruikt worden. Wel is er een mini-laptop voor opdrachten.
Eenzaamheid
Uit het onderzoek bleek dat jongeren het belangrijk vinden dat er veel tijd wordt doorgebracht met ouders. Bijna tachtig proces ervaart het contact als prettig en tijd genoeg. Die kinderen hebben minder psychische klachten en voelen zich minder eenzaam.
Stress
Stress onder kinderen is toegenomen. Veel kinderen voelen zich gestresst (58%), en veel kinderen hebben psychische klachten (25%). De GGZ-gastspreker vindt het belangrijk dat jongeren weten dat psychische klachten normaal zijn en dat ze daarover kunnen praten. Een veilig gevoel op school en thuis is belangrijk.
Er zijn veel gestresste kinderen maar ook veel gestresste ouders. Wat kunnen we doen om die stress eruit te halen? ‘Een kind wil kind zijn. Kinderen willen spelen maar worden in een systeem gedrukt.’
Bewegen
28% Van 8-12 jaar voldoet aan de norm van dagelijkse beweging. De buurtsportcoaches willen kinderen bewegen meer laten ervaren als plezier en minder als prestatie. Prestatiedruk is een factor voor stress. ‘Alsof het altijd maar gaat om winnen, winnen winnen. We proberen die prestatiedruk weg te namen. Ga in je vrije tijd genieten van balletje trappen zonder prestatie. Ervaar eerst plezier en je merkt dan dat het stress afneemt.’
Pesten
Op alle scholen in Hattem staat het welbevinden van het kind bovenaan. en de betrokkenheid met de ouders en omgeving. ‘Als het kind goed in z’n vel zit, kan het presteren.’
Op scholen zijn er programma’s om pesten tegen te gaan. Jaarlijks nemen de scholen vragenlijsten af bij kinderen. Als er signalen zijn op eigen school, dan gaan de leerkrachten daarover in gesprek.
Het onderwijsveld wil naar aanleiding van het rapport inzetten op het contact tussen ouder en kind, maar ook op kennis. Wat zien ouders? Wat willen zij de school adviseren? Maar ook kennis over hoe het onderwijs signaleert en of dat verbetering behoeft.
Kijken we niet teveel naar de school om het op te lossen, was de vraag. Het zou mooi zijn als de ouder van het gepeste kind de ouder van het kind dat pest om dat samen te bespreken. Hoe bereik je de kinderen die gepest worden en die zich daarom terugtrekken.
Op de basschool is er de juf en de meester als contactpersoon, en er is een vertrouwenspersoon. Het is belangrijk dat de scholen signaleren. Tegenwoordig zijn er kindgesprekken.
Ook bij sportverenigingen komt pesten voor. Het maatschappelijk probleem is groot. Dat is breder dan kinderen, dan Hattem. Wat hebben we te verbieden en waar hebben we onszelf in de spiegel te kijken? Ook op de werkvloer wordt gepest.
Alcohol en vapen
Onder de jongeren is er flink sprake van alcoholgebruik. Regionaal is dezelfde tendens te zien als in Hattem. Sportverenigingen kennen hierin hun verantwoordelijkheid.
De jongerenwerkers en het onderwijs zien dat het vapen toeneemt. Het is een groot probleem. Vanuit de GGD wordt hier meer op ingezet.
Geldstress
Geldstress bij ouders kan zijn weerslag hebben op kinderen. Sichting Leergeld biedt ondersteuning, maar de stress is daarmee niet direct weg.
Er bleken geen concrete cijfers te zijn over dit onderwerp. Kinderen en hun ouders worden bij de jeugdverpleegkundige wel bevraagd op geldproblemen, maar ‘het komt niet makkelijk op tafel’.
Binnen Krachtig Hattem zou een van de thema’s kunnen worden: Hoe leer je omgaan met geld?
Wat buiten dit project valt is de signaleringsfunctie van de gemeente met betrekking tot gezinnen. Krachtig Hattem gaat over de ontwikkeling van kinderen met een aanpak gericht op groepen, niet op individuele kinderen. De gemeente heeft contacten met instanties zodat inkomensverlies gesignaleerd wordt.
Zingeving
Het verlies aan zingeving wordt door professionals gezien als een van de oorzaken in teruggang van gezondheid. Hoe geven we aan zingeving ruimte in dit programma?
Diversiteit
In het onderwijs zijn er veel vrouwen werkzaam. Hoe zorgen we voor jongeren een uitgeblanceerde mix ontstaat aan volledige diversiteit die we willen koesteren?
Iedereen mag zijn wie hij of zij is. Het is de week van Kleurrijk Jezelf Zijn. Hoe gaan de scholen met diversiteit om?
De gastspreker onderwijs hierover: ‘Binnen de scholen is iedereen welkom. Je leert met en van elkaar. Elk kind weet dat de andere andere gewoontes heeft of een andere achtergrond. Dat wil niet voorkomen dat er niet op anders-zijn wordt gereageerd. Alertheid blijft van belang.’
Van wie is het probleem?
‘Hebben we als samenleving niet een probleem gecreëerd door een veel te grote druk te leggen op het kind?’ en ‘Wordt er niet teveel van het initiatief van het kind zelf gevraagd wordt, bijvoorbeeld bij pesten?’ Twee grote vragen die alsvolgt werden beantwoord. Het idee van Krachtig Hattem is dat de cultuur in de klassen anders wordt, maar ook het contact tussen ouders. Op de basischool hebben ouders onderling contact omdat de kinderen bij elkaar spelen. Op de middelbare school gaat alles anders. De jongeren hebben de ouders niet meer nodig om onderling afspraakjes te maken. De ouders kennen elkaar niet meer waardoor ze minder makkelijk met elkaar in gesprek komen.
Gaat het goed met de jeugd?
De alarmerende cijfers maar ook de onderwerpen zorgde voor de vraag: Hoe gaat het in het algemeen met de jeugd? Zijn ze minder gezond dan dertig jaar geleden? Volgens de GGZ is die vraag moeilijk te beantwoorden. ‘Er is een toename in obesitas, overgewicht en psyschische klachten. Maar de algemene indruk is , dat het best goed gaat. De cijfers zijn schokkend, maar we zijn hoopvol.’
Gespekken met ouders
Uit dit alles blijkt dat ouders een voorbeeldrol hebben waar kinderen zich aan spiegelen. Zijn ze zich daarvan bewust? Daarnaast hebben ouders vaak een andere perceptie van zaken dan kinderen of de professionals. Ouders in hun kracht zetten is de volgende stap. Maar, hoe bereik je ouders om met hun te kunnen praten? Men wil activiteiten organiseren op plekken waar ouders sowieso al komen. Ze een plek geven waar ze comfort ervaren om ervaringen te delen.
Geduld
Na dit Ronde Tafel-gesprek gaan werkgroepen aan de slag. De afsluitende vraag van de commissieleden was: Wat kunnen we als raad doen?
Wethouder Siderius: ‘Wat belangrijk is, is dat u een van degenen bent die om het kind heen gaat staan. Maar heb ook geduld. Dit is een langetermijnplan. Het gaat heel langzaam. De realiteit is dat zaken morgen niet zijn opgelost. Geduld, naast budget, is wat we van u vragen.’
HattemNieuws, van de redactie
Ontvang nieuws uit Hattem (politiek, sport, kunst en cultuur, samenleving en human-interest) voortaan in uw mailbox!