In plaats van 11 november de dag van de heilige zelf. Er zijn landelijk meer viermomenten die op de dag voorafgaande aan de eigenlijke dag vallen. De bekendste is Sinterklaas. Die viert heel Nederland op 5 december, maar zijn dag valt zoals velen weten op 6 december. Er is ook een naam voor dit verschijnsel. We vieren de “avond”. Sinterklaasavond is ons feest dat is op de dag voorafgaande aan de eigenlijke dag. Kerstavond is de avond voorafgaande aan de eerste kerstdag. Voordat de vasten invalt op Aswoensdag vieren velen de “vastenavond” dat is het carnaval op de dinsdag (en inmiddels al veel meer dagen) voorafgaande aan de Aswoensdag.
Het is dus zeer aannemelijk dat we in Hattem gewoon Sint-Maartensavond vieren, dat is de dag voorafgaande aan de elfde van de elfde. Niets bijzonders als je het zo beschouwt. Omdat het hele land Sinterklaasavond, de vijfde december, viert, is het onbegrijpelijk dat onze omgeving en jezelf elke keer rond 10 november zoveel ophef maken over de Hattemer viering van Sint-Maartensavond.
Eigenlijk is het heel gewoon. Let ook eens op het Duitse “Sonnabend” het andere woord voor “Samstag”, de dag voor de zondag. Artikel 11 van het reglement voor de gemeenschappelijke weide de Hoenwaard in Hattem van het jaar 1836 luidt als volgt:
“Vóór den bepaalden omslag, en ná St Marten -of 10 november- zal geen vee in de Hoenwaard worden toegelaten”.
Hieruit kunnen we concluderen dat al in de eerste helft van de negentiende eeuw, 180 jaar geleden, dat men in Hattem niet beter wist dan dat Sint-Maarten op 10 november werd gevierd.
© Een Wagen vol Verhalen