Vandaag, vrijdag 18 april, precies tachtig jaar na de bevrijding van Hattem, vond er een bijzondere en indrukwekkende herdenking plaats. Om 14.30 uur stond er een grote groep belangstellenden voor Kerkstraat 47 om de ceremonie voor het leggen van een Stolperstein voor Marinus Rorije bij te wonen. Rorije is in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog op tragische wijze doodgeschoten, omdat hij zich op straat bevond tijdens de avondklok die toen gold.
Angela van Erven opende de ceremonie namens de Stichting Gedenkstenen Hattem met een welkom aan alle belangstellenden, in het bijzonder aan de familie van Marinus Rorije: schoonzoon, kinderen, achterkleinkinderen en achterachterkleinkind Christian Vieringen, en de leerlingen van groep 8 van basisschool Het Palet.
De leerlingen hadden gedichten geschreven om de nagedachtenis aan de oorlog levend te houden en bewust te blijven van hoe oorlog het leven in vrijheid beïnvloedt. Het eerste gedicht ging over het contrast tussen het leven van een kind anno 2025 en een kind in oorlogstijd. Alle aanwezigen waren onder de indruk van de respectvolle voordracht.
Ceremonie
Achterkleinzoon Christian Viering legde de Stolperstein direct voor het voormalige tijdelijke woonhuis. Aansluitend werd het persoonlijke verhaal van dochter Riek Viering-Rorije voorgedragen. Ze is nauw betrokken geweest bij de voorbereidingen en door het vertellen van haar verhaal, klonk haar stem alsnog door in de herdenking.
Viering-Rorije heeft deze herdenking niet meer mee kunnen maken, ze overleed op 23 februari 2025. Deze steenlegging was tevens herinnering aan haar betrokkenheid en inzet.
Het verhaal
Marinus Rorije woonde met zijn vrouw Maria en hun twee kinderen, Riek en Albert, aan de Kerkstraat. Op 2 april 1945 werd hij iets na 20.00 uur neergeschoten door een lid van de Landwacht. Hij had zijn jonge kinderen bij zich. Zelf overleed hij aan zijn verwondingen, 32 jaar oud.
Thoby Liefers blies na het verhaal het taptoe-signaal, wat overging in één minuut gezamenlijke stilte. Na deze stilte werden eerst kinderen, klein- en achterkleinkinderen uitgenodigd om bloemen te leggen rondom de Stolperstein, waarna vertegenwoordigers van het 4 en 5 mei comité Hattem volgden.
RTV Hattem-cameraman Henk Tabois maakte de volgende reportage.
Woord namens 4 en 5 Mei comité Hattem
Deze ceremonie is onderdeel van het programma rond 80 jaar bevrijding van Hattem, en tot stand gekomen in samenspraak met het 4 en 5 mei comité Hattem. De steenlegging is mogelijk gemaakt door steun van het Cultuurfonds Hattem, Gemeente Hattem en Lions Club Hattem.
Het leggen van de Stolperstein in Hattem is een initiatief van de Stichting Gedenkstenen Hattem, bestaande uit Edwin van der Wolf, Elly de Groot en Angela van Erven, om vermoorde en gedeporteerde Hattemers symbolisch weer ‘thuis’ te brengen.
Op deze opname is Viering-Rorije te zien. Ze vertelt het verhaal van de moord op haar vader.
