Eenzaamheid is voor velen een herkenbaar woord. Maar wat is dat, eenzaamheid? En is het erg om je af en toe eenzaam te voelen? RTV Hattem sprak met Mariëtte van Raalte, welzijnswerker bij Stichting Welzijn Hattem (SWH).
Mensen die zeggen eenzaam te zijn, zijn niet altijd alleen. Je kunt ook eenzaam zijn met veel mensen om je heen, omdat je een dieper contact mist. Welke verhalen hoor jij?
Eenzaamheid vind ik een lastig begrip, juist omdat het zo beladen is. Op een landelijke bijeenkomst zeiden ze: de titel ‘week tegen eenzaamheid’ slaat de plank mis. Eigenlijk is het de week vóór de verbinding, voor de ontmoeting. Want het is eigenlijk een gemis aan contact, aan verbinding waar je wel behoefte aan hebt. Je kunt behoefte hebben aan veel mensen om je heen, maar het kan ook een behoefte zijn aan iemand waar je op gelijkwaardig niveau mee kan praten.
Eenzaamheid is er niet altijd. Dat zie je wel eens bijvoorbeeld mensen die een partner hebben verloren. Ze vinden het gezellig als er visite is, of wanneer ze met anderen naar de kerk gaan of uitgaan, dan voelen ze zich niet eenzaam. Maar dan kom je terug in een leeg huis. En dan mis je iemand. Dan ga je je naar voelen.’
‘Goedbedoelde adviezen als ‘ga de deur uit’ werken dan lang niet altijd. Een partner en maatje kun je niet terugtoveren. Dat heeft tijd en acceptatie nodig. Een vorm van eenzaamheid hoort soms ook bij het leven, maar het mag je leven niet gaan beheersen.’
De overheid probeert te helpen en suggereert in een folder over eenzaamheid: ga anderen opzoeken, bel een oude vriend. Tocht lukt dit niet iedereen. Hoe stimuleer jij mensen?
‘Dat is heel lastig. Binnen SWH ben ik sinds de zomer 2023 met dit thema bezig. We zijn nog aan het uitzoeken wat wel en niet werkt. Ik ben vooral op zoek naar duurzame oplossingen. Dat ligt deels bij de deur uitgaan en samen koffiedrinken. Als dat je behoefte is, ga dat doen. Maar ik probeer het ook in andere hoeken te zoeken. Een mooi initiatief is OOPOEH: opa’s en oma’s passen op een hond. Zo simpel kan het zijn. Door een oppashond krijg je zin om naar buiten te gaan en nieuwe contacten op te doen. Een prachtig landelijk initiatief waar je als Hattemer zo bij aan kunt sluiten!’
Zin, zeg jij. Mensen kunnen zich eenzaam voelen, omdat hun leven leeg voelt. Zinloos. Doe ik er nog toe, is vaak de vraag. Hoe ondersteun jij mensen als ze zichzelf deze vragen stellen?
‘Door als OOPOEH een hond op te halen kun je iets betekenen voor een ander. Elke vorm van vrijwilligerswerk of een ander klein taakje zorgt daar ook voor. Al is het maar even op de koffie gaan bij een ander die misschien ook wel om een praatje verlegen zit.’
‘In plaats van ‘Voelt u zich wel eens eenzaam?’ stel ik liever de vraag: ‘Zou je meer mensen willen ontmoeten?’. Het gaat erom of mensen zich met anderen verbonden voelen.
En niet iedereen heeft de behoefte meer om naar buiten te gaan hè. Kinderen kunnen wel zeggen: mam, ga naar buiten. Maar wanneer mam die behoefte even niet heeft is dat ook goed.’
Hattemse initiatieven
SWH biedt huisbezoeken aan voor mensen die 75 jaar worden, waar o.a. verbinding onderwerp van gesprek is. ‘Onze vrijwillige ouderenadviseurs gaan dan langs. Op deze manier willen we namelijk ook preventief bezig zijn en op tijd signaleren.’
Van Raalte haar taak is om de Hattemse initiatieven in kaart te brengen maar ook bewustwording op dit onderwerp te creëren. ‘Het is zoveel breder dan het stereotype beeld van ‘de eenzame oudere’ waar we het vaak over hebben. Eenzame gevoelens komen voor bij ouderen én jongeren. Zoals gezegd, het is niet erg om je soms eenzaam te voelen. Maar het mag geen belemmering worden. Wanneer je merkt dat het leidt tot negatieve gedachten, te weinig beweging of andere ongewenste gedragsveranderingen is het belangrijk om de oorzaak wel aan te pakkken.’
‘Aansluiten bij bestaande initiatieven is dan een goed idee, zoals binnenkort bij NLdoet, omdat je dan aansluit bij een activiteit voor iedereen. Het gaat dan niet om jouw eenzaamheidsgevoel, maar omdat je het samen gezellig of fijn wilt hebben. Ga naar een activiteit toe, kies nu al wat je leuk vindt en voorkóm een gevoel van eenzaamheid.’
Je noemt het een gevoel?
‘Mensen zíj́n niet eenzaam, je bent mens en hébt gevoelens, o.a. van eenzaamheid.’
Doorpraten
Wil je over dit onderwerp doorpraten omdat jij een gevoel van eenzaamheid ervaart, of heb je een idee om eenzaamheid in jouw straat of buurt aan te pakken, neem contact op met SWH, Mariëtte van Raalte: mail of bel 4432881.
‘Op onze website staan tips. Mijn advies: ga zelf iets organiseren. Wacht niet op anderen.’
RPM
