Jaarlijks stellen ongeveer 800 mensen hun lichaam na hun overlijden beschikbaar voor de wetenschap. Dit is ongeveer een half procent van de mensen die jaarlijks overlijden.
Aangezien het zo weinig voorkomt, is de kans groot dat je hier in je naaste omgeving nog nooit mee te maken hebt gehad. Wil je meer weten over het doneren van je lichaam aan de wetenschap? Lees snel verder.
Het besluit neem je alleen zelf
Je nabestaanden kunnen nooit voor jouw besluiten dat je lichaam ter beschikking wordt gesteld aan de wetenschap. Dit moet je zelf doen door je aan te melden bij een Anatomisch Instituut. In je wilsbeschikking geef je aan dat je je lichaam wilt doneren. Elk Anatomisch Instituut heeft een eigen aanmeldingsprocedure. Bij sommige instituten geldt een aannamestop vanwege teveel animo. Andere instituten hanteren een aannamestop voor mensen vanaf een bepaalde leeftijd of voor mensen buiten een bepaalde kilometergrens vanaf het instituut. Wil je je lichaam doneren? Laat je goed informeren en praat erover met je nabestaanden zodat zij na je dood niet voor verrassingen komen te staan. Je lichaam moet na je dood snel worden opgehaald en een afscheidsdienst met jouw lichaam in een kist is er niet. Dit kan veel impact hebben op de nabestaanden.
Waar worden de gedoneerde lichamen voor gebruikt?
Ter beschikking stellen aan de wetenschap is een breed begrip. Wat betekent dit? Een groot deel van de lichamen wordt gebruikt voor educatieve doeleinden. Geneeskundestudenten leren in de praktijk hoe een menselijk lichaam is opgebouwd. Andere lichamen worden gebruikt voor de ontwikkeling van nieuwe operatietechnieken of als oefenmateriaal voor aankomende chirurgen of andere specialisten in opleiding. Lichamen die niet langer gebruikt worden, worden door het Anatomisch Instituut gecremeerd.
Orgaan- en weefseldonatie
Sta jij geregistreerd als donor en wil je ook je lichaam ter beschikking stellen aan de wetenschap? Orgaan- en weefseldonatie krijgen altijd voorrang. Sommige instituten nemen na deze donatie ook nog het lichaam aan.
Niet elk lichaam is geschikt
Als je bent overleden wordt het Anatomisch Instituut waaraan jij je lichaam wilt doneren geïnformeerd over jouw dood. Of je lichaam ook geaccepteerd wordt, is ondermeer afhankelijk van de doodsoorzaak. Een ongeluk of een ernstige en of besmettelijke ziekte kunnen ervoor zorgen dat je lichaam niet geaccepteerd wordt. Ook als je een hoge leeftijd hebt bereikt is het mogelijk dat je lichaam niet meer gebruikt gaat worden. Wil je je lichaam doneren dan is tijd belangrijk. Binnen 24 uur moet het lichaam bij het Anatomisch Instituut zijn.
Wat gebeurt er met het lichaam na aankomst in het Anatomisch Instituut?
Als het lichaam van een overledene in het Anatomisch Instituut arriveert, wordt het eerst gebalsemd. Op die manier wordt het ontbindingsproces gestopt en behoudt het lichaam zijn vorm en zijn kleur. Daarna wordt het lichaam gekoeld opgeslagen en kan het wel jaren duren voordat het daadwerkelijk gebruikt gaat worden.
De kosten
Stelt iemand zijn lichaam ter beschikking aan de wetenschap, dan zijn hier geen kosten aan verbonden. De kosten van het vervoer worden betaald door de instelling waar het lichaam naar toe gaat. Wil jij je lichaam na je dood ter beschikking stellen aan de wetenschap? Het kan toch verstandig zijn om een uitvaartverzekering af te sluiten. Niet elk lichaam komt in aanmerking voor donatie. Als dat bij jou het geval is, moeten je nabestaanden toch nog opdraaien voor de kosten van jouw begrafenis of crematie. Door het afsluiten van een uitvaartverzekering zijn de kosten van jouw uitvaart gedekt. Als je lichaam wel geaccepteerd wordt, kunnen de nabestaanden met het geld van jouw uitvaartverzekering een afscheidsbijeenkomst organiseren.
Herdenkingen voor nabestaanden
Voor nabestaanden kan het doneren van je lichaam aan de wetenschap lastig zijn. Na het overlijden wordt het lichaam snel afgevoerd en rituelen zoals het uitzoeken van kleding voor de overledene of het wassen van de overledene zijn niet mogelijk. Een afscheidsbijeenkomst kan wel plaatsvinden, maar dan zonder lichaam. Om overledenen aanvullend op een eigen afscheidsbijeenkomst toch een herdenkingsmogelijkheid te bieden, organiseren verschillende Anatomische Instituten jaarlijks herdenkingen. Ook zijn er op verschillende plekken monumenten ter nagedachtenis aan de personen die bereid waren hun lichaam te doneren.