De droom van een weer drinkbare IJssel start met de vraag: Draagt mijn handelen daar aan bij? Dit zei Li An Phoa, oprichter van de organisatie Drinkable Rivers, in het radioprogramma Hattem Actueel van RTV Hattem.
Phoa zet zich al vele jaren in voor het weer drinkbaar maken van rivieren. Ze wandelde onder meer twaalf dagen langs de Nederlandse rivier de IJssel waaruit je nu geen water kunt drinken. Er zit teveel gif in deze rivier, bevestigden ook de watermetingen die Li An dagelijks met schoolkinderen deed. Verantwoordelijk hiervoor zijn meerdere vervuilingen en vervuilers, waaronder de landbouw, medicijnresten en giftige stofjes van industrieën.
Mooiste rivier van Nederland
Maar het viel de oprichter van Drinkable Rivers tegelijkertijd op dat iedereen van de IJssel houdt. Zo hoorde ze voor de start van haar wandeling al: De IJssel is de mooiste rivier van Nederland. Phoa sluit zich vanuit eigen ervaring bij die reactie aan.
Kanotochten
Twee kanotochten in Canada zorgden er voor dat Li An zich ging inzetten voor drinkbare rivieren. “Ik heb een maand lang een rivier af gekanood waaruit ik kon drinken. Dat was echt een schoonheidservaring. Drie jaar later kwam ik daar terug en toen kon dat niet meer.” Ze vroeg zich af wat er gebeurd was. En koppelde deze teleurstelling aan het feit dat al het leven op onze planeet afhankelijk is van slechts een beperkte hoeveel zoet water.
Veluwe
Voor rivieren geldt: ze vormen het laagste punt in een landschap. “Dus alles stroomt hier naar toe.” Toch kom je volgens Phoa ook in Nederland nog waterstromen tegen waaruit je veilig kunt drinken, bijvoorbeeld op de Veluwe. Maar dan praat je over plekken dicht bij de bron. “De waterkwaliteit verslechtert vervolgens in de ontmoeting met hoe wij leven”, concludeert de oprichter van Drinkable Rivers. Het landschap verandert, natuurlijke filteringen verdwijnen en de vervuiling neemt al snel toe. “Op korte afstand kan er al veel kapot gaan”, merkt Li An op.
Ze hoopt dat iedereen zich bewust wordt van de gevolgen van het eigen gedrag. En een vraag als ‘waarom kunnen we geen water uit de IJssel drinken?’ bevordert dat bewustwordingsproces.
Manifest
Een drinkbare IJssel in 30 jaar is volgens Phoa haalbaar wanneer we ons daar samen voor inzetten. Op de website van Drinkable Rivers staat een manifest dat je ter ondersteuning van die doelstelling kunt ondertekenen. Ongeveer de helft van alle gemeenten die aan de IJssel grenzen hebben dit tot nu toe gedaan, waaronder Hattem.
Boek
Li An Phoa schreef samen met haar wandel- en levenspartner Maarten van der Schaaf het boek ‘Drinkbare rivieren. Een reis, een droom, een levenswerk’. Daarin doen beiden verslag van hun reizen langs rivieren in allerlei delen van de wereld.
Het hele interview van presentator Hans Lambrechts met Li An Phoa kan worden beluisterd via uitzending gemist van Radio Hattem. Het interview begint bij 36.55 min.
