De Stichting Gedenkstenen Hattem (SGH) gaat op 18 april 2 nieuwe Stolpersteine plaatsen ter nagedachtenis aan stadsgenoten Gijsbrecht van den Ende en Jacob Jan Hoogers. Voor 18 april is gekozen omdat Hattem op deze dag in 1945 bevrijd is.
“In overleg met het 4/5 mei Comité en de gemeente Hattem wordt een programma samengesteld waarbij ook de jeugd een belangrijke invulling krijgt. Door hen bij de plaatsing te betrekken willen we de geschiedenis levendig houden en hen laten inzien dat de verschrikkelijke gebeurtenissen die tijdens de oorlog hebben plaatsgevonden nooit meer mogen voorkomen”, aldus het bestuur van SGH, dat bestaat uit Edwin van der Wolf, Elly de Groot en Angela van Erven.
De gedenkstenen worden geplaatst aan de Van Deldensweg en de Dorpsweg in het bijzijn van nabestaanden van Gijsbrecht van den Ende en Jacob Jan Hoogers. Beide jongemannen keerden, nadat ze waren weggevoerd, niet meer terug en vonden de dood in het Duitse concentratiekamp Neuengamme.
Stolpersteine zijn gedenkstenen van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. De stenen worden geplaatst in het trottoir voor de huizen van mensen die door de nazi’s verdreven, gedeporteerd, vermoord of tot zelfmoord zijn gedreven vanwege ras, geloof of levensbeschouwing. Demnig noemt de stenen ‘Stolpersteine’ omdat je erover struikelt met je hoofd en hart en moet buigen om de tekst te kunnen lezen. Inmiddels zijn in Europa al ruim 60.000 Stolpersteine geplaatst.
In 2011 werden er in de Hanzestad al zestien gedenkstenen geplaatst ter herinnering aan Joodse plaatsgenoten. Per toeval kwam de SGH de verhalen van Gijsbrecht van den Ende en Jacob Jan Hoogers op het spoor. Na intensief onderzoek naar het leven van beide Hattemers en het doorspitten van documenten bleek dat beide mannen in aanmerking kwamen voor een gedenksteen.
Gijsbrecht van den Ende was advocaat en procureur in Rotterdam en daarna Rijksinspecteur van het Verkeer te Zwolle. Hij woonde aan de van Deldensweg in Hattem en zat in het verzet. In 1942 is Gijsbrecht verraden en gearresteerd. In januari 1945 vond hij de dood in Neuengamme. Postuum is hem het verzetsherdenkingskruis uitgereikt.
Jacob Jan Hoogers werd in 1924 in Hattem geboren. De meubelmaker woonde aan de Dorpsweg en werd gearresteerd door de landwacht vanwege het vervalsen van een persoonsbewijs. Vermoedelijk om de gedwongen Arbeidsinzet te ontlopen.
Belangstellenden worden uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de beide ceremonies op 18 april. Om 10.45 uur legt burgemeester Jan Willem Wiggers de eerste steen ter nagedachtenis aan Jacob Jan Hoogers aan de Dorpsweg 7. Om 11.30 uur vindt de onthulling en woorden van herdenking plaats voor verzetsstrijder Gijsbrecht van den Ende aan de Van Deldensweg 9 in Hattem.
Kijk voor meer informatie op www.gedenkstenen-hattem.nl