Jarenlang konden ‘stikstofveroorzakers’ op basis van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) een vergunning krijgen. Maar dat mag niet meer omdat het tegen de Europese richtlijnen in gaat, oordeelde de hoogste bestuursrechter woensdag.
‘Lelystad Airport moet nieuwe vergunning aanvragen’
Red de Veluwe strijdt al jaren tegen Lelystad Airport. De luchthaven wilde voor de opening gebruikmaken van de stikstofregeling, waar nu dus een streep door is gezet. Dat betekent volgens de actievoerders dat er een nieuwe vergunning voor de uitstoot van stikstof moet worden aangevraagd in het kader van de wet Natuurbescherming.
‘Dit is heel goed nieuws voor alle inwoners onder de laagvliegroutes. Er moet nu een vergunning worden aangevraagd en als dat gebeurt dan zullen wij daar zeker bezwaar tegen maken’, aldus Robert Tieskens van Red De Veluwe. ‘Wij denken dat de vergunning op dit moment überhaupt moet worden geweigerd. Het wordt hoe dan ook een heel lange procedure.’
‘Richtlijnen deugen niet’
Op basis van het PAS werd vooruitlopend alvast toestemming gegeven voor de voorbereiding van projecten – zoals de aanleg van een snelweg – die mogelijk schadelijk zijn voor het milieu. Als bedrijven konden aantonen dat er in de toekomst positieve gevolgen waren voor natuurgebieden, kregen ze een vergunning. Volgens Europese richtlijnen mag dat niet meer. Die positieve gevolgen moeten namelijk vooraf al vaststaan. ‘De conclusie is dat de onderbouwing van het PAS niet deugt’, aldus de Raad van State in een persbericht.
In de praktijk betekent het dat vergunningen die zijn verleend in het verleden, onterecht zijn vergeven. De Nijmeegse milieuorganisatie Mobilisation for the Environment is een van de initiatiefnemers van de zaak tegen het PAS en net als de stichting Red de Veluwe uitermate tevreden over de uitkomst.
‘De regering is vandaag gezakt voor het examen voor Europees natuurrecht’, aldus Valentijn Wösten, raadsman van de milieuorganisatie. ‘Er zijn jarenlang vergunningen gegeven die helemaal niet mochten. Hoe kan dat nou gebeuren bij zo’n grote instantie.’
Meer dan 200 zaken
Rond het PAS waren bij de Raad van State, het hoogste rechtsorgaan in Nederland, de afgelopen jaren meer dan 200 zaken aangespannen. Tegenstanders zagen in het programma vooral een vrijbrief voor economische groei. Ook de provincie Gelderland klopte aan bij de Raad van State om de grote groei van veestapels te voorkomen.
Johan Vollenbroek van de Nijmeegse milieuorganisatie vindt de uitspraak ‘een zegen voor de natuur in Gelderland’. Volgens hem moet er nu goed gekeken worden naar een andere oplossing voor de PAS-regeling, want de ‘ambitie van de overheid is er wel’, vertelt Vollenbroek.
Reactie ministerie
In een reactie aan Omroep Gelderland laat het ministerie weten dat ze ‘eerst rustig willen kijken’ naar het besluit van de Raad van State en de eventuele consequenties voor vergunningen, bijvoorbeeld die voor Lelystad Airport. Daarna zal de minister de Kamer gaan informeren.
