Draai het getal 16 honderdtachtig graden om en je krijgt 91. Het zijn precies de leeftijden van de jongste en de oudste muzikant die deelnemen aan het herdenkingsconcert op 3 mei in MFC De Marke. RTV Hattem bracht bügelspeler Cor Mars (91) en trompettist Eva Agterhuis (16) bij elkaar in De Marke voor een gesprek over oorlog, vrede, vrijheid en de manier waarop het herdenkingsconcert deze werkelijkheden tot leven brengt.
Generatiekloof
‘We kennen elkaar wel van gezicht, maar tijdens repetities spreken we elkaar eigenlijk nooit’, laat Eva openhartig weten. Cor glimlacht:’Ja, wij zitten met de senioren meestal ook in een apart hoekje en praten dan over de dingen die wij belangrijk vinden.’
Bijna driekwart eeuw is het leeftijdsverschil. En dat niet alleen, Cor groeide op in de bezettingstijd, terwijl Eva het verschijnsel oorlog alleen uit het nieuws kent. Eva volgt een opleiding tot onderwijsassistent in Zwolle, terwijl Cor onder meer actief is met muziek maken in twee orkesten, kalligrafie en fotografie.
Bleekneusje ziet vliegtuigen
Cor weet zich nog te herinneren hoe de oorlog uitbrak: ‘Ik zat in een vakantiekolonie voor bleekneusjes uit de stad Amsterdam. Opeens zagen we in de duinen honderden vliegtuigen overtrekken en ik dacht alleen maar, wat is dit, wat is dit! Over de bezettingstijd kan ik een boek schrijven, maar we hebben gelukkig ook de bevrijding meegemaakt. Hele huizen werden na de bevrijding van onder tot boven rood, wit en blauw geschilderd. Er waren ook mensen bij die dat niet wilden. Die huizen werden ’s nachts onder handen genomen.’
Verjaardagscadeau
Als Eva hoort dat in de oorlog voor Cors grootmoeder een gruwelijk duur half wittebroodje het mooiste cadeau voor haar verjaardag was, reageert ze: ‘Ongelofelijk, dat haal je nu zo uit de winkel!’
Eva zei meteen ja op de vraag om deel te nemen aan het herdenkingsconcert: ‘Het is volgens mij mooie muziek. Ik vind het wel een bijzondere tijd. Bovendien hebben veel mensen zich ingezet voor onze vrijheid, mijn eigen opa en oma ook bijvoorbeeld.’
Samen er voor gaan
Cor: ‘Misschien ben ik op 3 mei de enige van het hele muzikale gezelschap die nog herinneringen heeft aan die tijd. Ik dacht: daar moet ik gewoon bij zijn! En ik ben nu blij dat ik het gedaan heb. Wat ik ook mooi vind is dat we in Hattem in staat zijn om uit de drie orkesten één muzikaal gezelschap samen te stellen dat er helemaal voor gaat om er samen met al die zangers iets moois van te maken.’
Nadenken over vrijheid
Cor: ‘Ik ken de angsten als brandende vliegtuigen naar beneden komen en als de bomscherven je om de oren vliegen. Dat er nog steeds mensen zijn die dat weer uitlokken op de een of andere manier! De wereld zal nooit beter worden wat dat betreft.’ Eva: ‘Ik hoop dat het publiek straks een fijne avond heeft en dat ze erover hebben kunnen nadenken hoe fijn het is dat ze in vrijheid kunnen leven.’
Angst op de roltrap
‘In de muziek zitten alle elementen verpakt,’ merkt Eva op: ‘In een groot deel van het stuk ervaar je strijd, geweld en ellende. Maar het is mooi dat het uiteindelijk ook uitloopt op troost en vrede.’
Cor proeft opnieuw ook de angst die door de muziek wordt opgeroepen. Tijdens de bezetting zat ‘m dat soms in kleine facetten. ‘Mijn moeder, broertje en ik waren in Rotterdam voor het eerst van ons leven op de roltrap van de Maastunnel. Het was voor ons sowieso voor het eerst van ons leven dat we op een roltrap stonden. Mijn broertje kon nooit met zijn vingers ergens vanaf blijven en drukte op een knopje dat ‘m onder de hand kwam. De roltrap stond met een ruk stil en een heel peloton Duitse soldaten dook bijna voorover de roltrap af. Die Duitsers begonnen te vloeken en te razen en te tieren. ‘Wer hat das getan?’ brulde een commandant. Mijn broertje had bijna triomfantelijk zijn hand opgestoken, maar mijn moeder klemde hem stevig vast, hield zijn mond dicht en arm naar beneden…. Er zijn mensen voor minder doodgeschoten in die tijd.’
Nieuwe ervaringen
Eva en Cor hebben al zo’n vijf avonden en een hele zaterdag geoefend op de Mass for Peace. Herman Weelink dirigeert het koor en orkest. Eva: ‘Hij is wat sierlijker dan onze eigen dirigent, die is wat strakker.’ Cor heeft bewondering voor Herman die niet alleen een heel orkest moet dirigeren, maar ook nog eens een nieuw samengesteld koor. Het lijkt me een grote uitdaging om al die partijen en inzetten goed in de gaten te houden. Maar dat gaat Herman goed af.’ Cor lacht: ‘Hij mag blijven.’
Herman Weelink, die ook bij het gesprek aanwezig is, merkt op: ‘Voor mij is het een nieuwe ervaring om een fanfareorkest te dirigeren. Dus ik leer ook weer andere dingen. Maar wat ik het mooiste vind, is dat we het met elkaar doen. Dat is al een Mass for Peace op zich.’
Angst en vrede
Cor: ‘De angst die de oorlog met zich meebrengt, ik hoop dat we die kunnen overbrengen.’ Eva vult aan: ‘Maar het loopt gelukkig uit op een vredig stuk muziek.’
Als we na het interview afscheid nemen, praten Cor en Eva samen nog na bij de fietsenstalling. Wellicht zullen oud en jong elkaar in de komende tijd wat vaker gaan spreken. Er zijn verhalen genoeg.
De uitvoering
Aankomende zaterdag 3 mei zijn Eva, Cor en bijna 125 andere Hattemse muzikanten te horen en te zien tijdens het herdenkingsconcert waarin The Armed Man, A Mass for Peace wordt uitgevoerd in MFC de Marke te Hattem. De aanvang is 20.00 uur en de deuren van de zaal gaan om 19.30 uur open.
