Momenteel exposeren verschillende kunstenaars in de tuin van het Voerman Stadsmuseum Hattem. Het zijn leden van het Beeldhouwersgilde Hattem. Gerard Steentjes is een van hen. Hij vertelt over zijn jarenlange ervaring als beeldhouwer, of nee, hij noemt zichzelf een ‘hakker tussen de hakkers’.
‘Ruim 25 jaar geleden heb ik me aangemeld voor de beeldhouwgroep. Destijds nog onder de vlag van de stichting Sociaal Cultureel Werk in de Van Allerhof in de binnenstad, later in De Marke en nu zitten we al een hele tijd in de voormalige werkplaats van steenhouwerij Beernink, nu ‘Steengoed atelier Beernink’ op ‘t Veen.
Zekerder van mezelf
Jan Scholte uit Zwolle was de eerste leermeester en inspirator. Hij was met name van de vormgeving. Later heeft eerst Henk Beernink en daarna Dries Jonker die rol met enthousiasme overgenomen. Ik heb door de jaren heen veel van hen geleerd, vooral ook om op tijd te herkennen dat het beeld wel klaar is. Om een betere grip te krijgen op het hakken als zodanig heb ik de cursus technisch hakken bij Henk Beernink gevolgd. Resultaat is dat je dan zekerder van jezelf bent en weet hoe je de steen – want elke steen is anders – technisch moet bewerken en welk materiaal daarbij wordt gebruikt. Ook om de vormgeving meer te kunnen sturen is zo’n cursus uitermate behulpzaam.
Het motto is altijd: het beeld zit al in de steen, nu moet jij het er alleen nog uit halen. Dat lijkt vreemd, maar het is (vaak) wel zo. Als je een ruw stuk natuursteen hebt, zie je er al vaak iets in. Of je kiest juist een steen die past bij de vorm die je wilt maken. Daar kun je gebruik van maken.
Nooit weggooien
Ook komt het voor dat je al een eind op weg bent met je beeld en er zit een scheur in de steen, of je hakt er per ongeluk een stuk af. Dan is het de kunst om te zien of je de vorm aan kunt passen of helemaal om moet gooien. Weggooien komt nooit voor, ook niet bij de collega’s. Er is altijd wel iets van te maken. De bestaande ruwe kanten van een steen kunnen, bedoeld en onbedoeld, ook een fraaie toevoeging zijn aan het eindresultaat.
Van het beeld dat deze zomer in de binnentuin van het Voerman Stadsmuseum Hattem staat is ook bewust een deel ruw gelaten. Dit werk heb ik aangedragen, omdat men in de tuin toch wel wat grotere beelden wilde hebben. De materiaal leent zich niet voor een opstelling in de winter. Het verbeelt een opdeling van het hoofd. Een deel ervan is in een originele en gedetailleerde vorm uitgewerkt, zoals het linker oor, een zijde van de neus en het gevlochten haar aan de achterzijde, de rest is meer abstract. De titel After de Meltdown spreekt dan voor zich.
Wat vormgeving betreft werk ik het liefst figuratief. Het beeld moet herkenbaar zijn. Soms werk ik tot in detail zoals het origineel er uit ziet, soms ook niet. Het uiteindelijke beeld hoeft niet altijd gelijk te zijn aan de originele vorm – zeker niet – maar het eindresultaat moet voor mij wel herkenbaar blijven. Dát te kunnen maken is juist heel moeilijk. Wat wordt het eindresultaat, ten opzichte van het origineel? Blijft het beeld nog wel voldoende herkenbaar? Je moet telkens keuzes maken, ook als je werkt naar een kleimodel. Het resultaat is dan toch altijd weer anders dan het model, is mijn ervaring.
Het kost tijd
Ook moet je niet gehaast werken, of snel iets willen afronden. Steenhouwen kost gewoon tijd. Het maakt niet uit of je nu in zachte of in harde steen werkt. Je moet geduld hebben. Ik heb er heel veel moeite mee, als men spreekt over een kunstenaar. Ik zelf ben zeker geen kunstenaar, maar een hakker, een amateur die het leuk vindt om met steen te werken en vorm te geven. Soms lukt het, soms ook niet of net niet helemaal.
Het mooie van het beeldhouwen bij ‘Steengoed atelier Beernink is dat je deel uit maakt van een groep enthousiaste hakkers. Het is leuk om samen op te trekken. Het einde van het seizoen wordt altijd gevierd met een tentoonstelling ter plekke, die voor iedereen toegankelijk is.’
Over het Beeldhouwersgilde Hattem
Het Beeldhouwersgilde behartigt de belangen van beeldhouwers en stimuleert het ambacht van beeldhouwen. De vereniging heeft momenteel 85 leden en heeft een regionale functie. De leden zijn zowel professionele beeldhouwers als (beginnende-) amateurs. Het gilde biedt alle leden de mogelijkheid tot exposeren in jaarlijkse een omvangrijke tentoonstelling. Er zijn permanent wisselexposities aan de stadsgracht en in het Voerman Stadsmuseum Hattem. Hier kunnen alle leden een beeld voor aandragen. Er zijn regelmatig projecten ter verfraaiing van de stad.
