Het zogenaamde ravijnjaar houdt de gemoederen bezig. Wat staat Hattem te wachten nu de broekriem wel heel erg aangehaald moet worden. Wat speelt er? In 2026 dreigt een financiële ramp voor alle 342 Nederlandse gemeenten. Het Rijk wil bijna 6% korten op het Gemeentefonds – een bezuiniging van miljarden op hun belangrijkste inkomstenbron. Gemiddeld is dit fonds goed voor 60% van de gemeentelijke begroting. De VNG waarschuwt dat driekwart van de gemeenten daardoor in de rode cijfers dreigt te belanden. De gevolgen raken direct de samenleving. Wat zijn dan de opties voor Hattem? Er zijn steden die nu al stadsgesprekken organiseren om inwoners te laten meedenken over bezuinigingen. Zijn ze een voorbeeld voor Hattem?
Teun Juk, fractievoorzitter CDA: ‘Het wordt tijd dat het college met de feitelijke financiële situatie van Hattem naar buiten treedt. Zoals ik al eerder heb aangegeven verwacht ik dat Hattem flink in de rode cijfers zit. Inmiddels is duidelijk dat er wel wat extra geld komt van “Meneer Rijk”. Echter, dit zal bij lange na niet genoeg zijn om de financiële problemen van Hattem op te lossen. Zo zullen bijvoorbeeld de personele kosten de komende twee jaar flink stijgen omdat gemeenteambtenaren er ruim 7,5% bij krijgen. Ook allerlei bouwprojecten worden fors duurder dan eerder begroot (denk bijvoorbeeld aan de kosten stijgingen van IKC 1 als gevolg van de grote vertraging door de Raad van State procedures). Verder neemt de druk op de WMO en de Jeugdzorg nog steeds toe.’
Dure gemeente
‘Eerlijk gezegd vraag ik mij af of dit college het financiële lek boven krijgt. Mijn inschatting is dat Hattem onder verscherpt financieel toezicht komt. Zo zit Hattem inmiddels fors boven de OZB-norm van het gemeentefonds. En de OZB zal de komende jaren nog aanzienlijk stijgen als gevolg van eerdere besluitvorming bij de begroting. Hattem wordt een dure gemeente.’
‘Verder heeft Hattem weinig financieel vlees op de botten. Niet voor niets heeft de raad in november aangegeven een benchmark te willen. Dit om antwoord te krijgen op de vraag “Waar zit het probleem en hoe komt het dat Hattem in de rode cijfers is geraakt?”. Pas wanneer je dat weet, dan kun je effectief maatregelen treffen om de kosten terug te brengen waar dat moet. In ieder geval is duidelijk dat de overhead bij de gemeente hoog is in vergelijking met andere gemeenten.’
Sociale infrastructuur
‘Het CDA wil de zwakkeren in de samenleving en de verenigingen zoveel als mogelijk ontzien. Met het oog op de toekomst moeten we de sociale infrastructuur in stand houden. Hoe dan ook, de gemeente ontkomt er niet aan om ook in eigen vlees te snijden. Het college is nu aan zet om zo spoedig met alle cijfers naar buiten te treden. Immers, wie te laat vertrekt, komt niet op tijd aan.’
Gesprek met de samenleving
Jaap van Tiel, fractievoorzitter PvdA/GL, vindt het te vroeg om te reageren op de vraag van RTV Hattem over burgerparticipatie ook al is men volgens hem er achter de schermen volop mee in de weer. Juk is uitgesproken: ‘Het is voor CDA belangrijk dat de gemeente in gesprek gaat met de samenleving over mogelijk te nemen maatregelen. Open en transparant. Daarbij zal niets onbesproken mogen blijven. Het college zal het participatieproces vorm en inhoud moeten geven. Uiteraard zullen wij als politieke partij de vinger aan de pols houden en waar nodig zelf met de samenleving in gesprek gaan. Voor de zomer zal duidelijk moeten worden welke kant het in Hattem opgaat.’
De gemeente reageert
Op 14 april schreef de redactie een inleidend artikel over het ravijnjaar en stelde de gemeente en de fractievoorzitters naar aanleiding daarvan een aantal vragen. De gemeente reageerde vrij snel daarna. Ze ziet het zeker als belangrijk om de komende tijd meer te vertellen over de financiële toekomst, het ‘ravijnjaar’ en de keuzes die gemaakt moeten worden. Op dit moment wordt er intern gesproken over het lopende proces en het hoe, en wanneer de gemeente via de media haar inwoners verder informeert.
De VVD reageert na het weekend.
