‘Kerst wordt vaak gevierd als een feest van licht. Zacht kaarslicht, symbolische sterren voor het raam en overal kleine lampjes. De huizen sfeervol versierd en twee dagen van grote, feestelijke tafels en iedereen weer bij elkaar. Ja, iedereen, want we kennen allemaal de slogan: Niemand mag met Kerst alleen zijn. Maar de praktijk is soms anders en wat we vaak vergeten, is dat het kerstverhaal oorspronkelijk begon in het donker. In onzekerheid. In een tijd waarin niemand wist hoe het verder moest. Het kerstverhaal begon niet bij grote gezelschappen maar bij één vrouw, een vrouw die tegen een engel gezegd had: ‘Laat het gebeuren zoals U het zegt.’ Dit jaar voelt Kerst voor mij nog wezenlijker dan anders. Het betekent voor mij stilstaan in een tijd die doordendert. Bezinning in een winter die nog zwaarder weegt dan andere winters. Ik vier Kerst dit jaar noodgedwongen alleen – op doktersadvies. En dat brengt me tot nadenken.’ Door Anjana Gort. Ze werkt bij RTV Hattem op de redactie-nieuwssite en bij de radio-nieuwsredactie.
‘We praten met Kerst graag over licht, maar ik leer dit jaar vooral iets over donker. Over hoe weinig je soms weet van het leven van een ander. En hoe snel we geneigd zijn te denken dat we het wél weten. Als we dieper kijken naar de allereerste Kerst, zien we soberheid, stress, kou en uitputting. We zien hoe de jonge, onervaren Maria in een koude, donkere stal haar eerste baby krijgt. Geen luxe, geen – misschien eigenlijk noodzakelijke – medische hulp. Ook geen moeder of familie om haar te steunen of om haar en haar verhaal te zien. Juist in de stilte, in het ongeziene en midden in de chaos, de donkerte en de onveiligheid van de wereld, een chaos en onveiligheid die er ook toen al waren, kwam er een wonder. En dat is misschien wel het mooiste en krachtigste aspect van het kerstverhaal: het begon allemaal in de stilte, in het donker. Ver weg van de schijnwerpers. Ofwel, in het kleine en het gewone; een symboliek die we allemaal kunnen pakken, iedereen van ons, als we willen. In het kleine en het gewone ligt soms de hoop. Ligt soms het wonder.’
Hoop is vertrouwen op nog die ene keer
‘Ik denk, zeker in deze tijd, regelmatig aan Maria, die in stilte moest dragen wat bijna niemand zag, wat ook bijna niemand zou begrijpen. Haar lijden was er, maar het was er zonder veel erkenning. En toch, in die stilte, in dat ongeziene werd er iets geboren dat de wereld voorgoed zou veranderen. Het werd geboren vanuit moed en hoop, want daar zal ze zich aan vast gehouden hebben als het moeilijk of eenzaam was.
Ik heb gaandeweg mijn leven ontdekt dat hoop niet altijd groots of duidelijk omlijnd is. Soms is hoop niets meer dan blijven. De moed nog niet opgeven. Blijven ademen. Soms is het nog één keer iets proberen. Nog één brief schrijven. Tóch die stap zetten. Of nog één keer vertrouwen op iets wat zich niet laat bewijzen.’
Niet alles is te begrijpen
‘Niet iedereen gaat deze dagen lichtvoetig door. Sommigen vieren Kerst terwijl hun hoofd vol zorgen is. Terwijl hun lichaam moe is en ze bijna niet meer kunnen. Terwijl de toekomst vragen stelt waar nog geen antwoorden op zijn.
Misschien is dat wel mijn kerstgedachte: dat we wat voorzichtiger mogen zijn met oordelen, en wat royaler met aandacht. Dat we niet alles hoeven te begrijpen om er toch voor elkaar te zijn.’
‘
Kerst hoeft niet elk jaar te schitteren. Het mag ook stil zijn. Breekbaar. Onvolmaakt.
Want juist daar – in dat stille midden – kan iets ontstaan dat lijkt op licht.’
