In de boerderij op bezoekerscentrum Vrieze’s Erfgoed in Wapenveld wordt elke woensdagavond enthousiast gerepeteerd voor de uitvoering van het openluchtspel ‘Zo gaan we allemaal’.
Dat wordt in het kader van het programma Veluwe Remembers uitgevoerd op 8, 9 en 11 mei in het amfitheater op het bezoekerscentrum aan de Groteweg 54 in Wapenveld.
“Zo gaan we allemaal’ is het op de historische brieven uit het gelijknamige boek gebaseerde verhaal over de Joodse broers Herman en Eduard Snatager. Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt zijn beide vertegenwoordiger in textiel en aanverwante producten die stad en land afreizen om hun handel te verkopen. In mei zijn in Wapenveld een aantal theatervoorstellingen gebaseerd op dit boek.
Hun leven neemt een plotselinge wending als in oktober 1941 in hun woonplaats Zutphen door de Duitsers een eerste razzia wordt gehouden. De broers duiken onder bij Anna Visser die een winkeltje in textiel runt in Wapenveld. Als de situatie in Zutphen weer rustig wordt, gaat Herman naar huis om zijn leven weer op te pakken. Eduard smeekt hem tevergeefs om in Wapenveld te blijven.
Dan ontstaat een briefwisseling waarin Herman tot in detail verslag doet van het Joodse leven in Zutphen. Hun vrijheid wordt steeds verder ingeperkt, de Joden worden afgevoerd naar Westerbork en verdwijnen uit het straatbeeld. Als begin 1943 de situatie steeds dreigender wordt, onderneemt Eduard een laatste wanhopige poging om zijn familie in Zutphen te redden……
Onder leiding van Peter van Dijk van HemmenHem Producties uit Olst, is het boek theatraal verwerkt. De hoofdlijn is het voor Herman en zijn vrouw Betty dramatisch verlopen verhaal. Nadat ze in juli 1943 naar Westerbork worden vervoerd, bevalt Betty daar nog van een zoon. Deze overlijdt enkele weken na de geboorte. Herman en Betty worden op 23 juli 1943 omgebracht in Sobibor.
Eduard overleeft de oorlog op zijn onderduikadres in Wapenveld, treedt na de bevrijding zelfs toe tot de plaatselijke afdeling van de Binnenlandse Strijdkrachten. Maar Eduard heeft wel ‘levenslang’. Hij blijft gevangen zitten in het schuldbesef dat hij zijn broer en verdere familie niet van de ondergang heeft kunnen redden. Hij vertrekt na de oorlog naar Israël, in zijn woning bewaard hij de brieven die zijn leven blijven beheersen. Op aandringen van een nicht geeft hij de brieven uiteindelijk aan zijn zoon Emanuel. Die zorgt ervoor dat de brieven bijeen worden gebracht in een boekje onder de titel ‘Zo gaan we allemaal’.
Regisseur Peter van Dijk: ‘Zo gaan we allemaal’ is een verhaal over vrijheid, over het blijven geloven in een goede afloop terwijl donkere wolken zich boven je samenpakken. Over vrij zijn terwijl je je niet vrij voelt. En tenslotte hoe een traumatische ervaring verwerkt wordt door deze met anderen te delen’.
Vrieze’s Erfgoed
Het theaterstuk wordt gespeeld in de open lucht in het amfitheater op bezoekerscentrum Vrieze’s Erfgoed in Wapenveld. Naast de hoofdlijn uit het boek, zijn ook gebeurtenissen als het neerstorten van een Halifax bommenwerper, het malen van ‘smokkelrogge’ bij molen de Vlijt die prominent in het decor aanwezig is, en de bevrijding van Wapenveld opgenomen.
Amateurspelers
Het wordt gespeeld door ruim 40 amateurspelers uit de wijde omgeving van Wapenveld aangevuld met studenten van de theateropleiding ArtEZ in Zwolle. Ook de Hattemse wethouder Carla Broekhuis vervult hierin een rol. Het theaterstuk wordt ondersteunt door een speciaal voor dit project samengesteld koor van amateurs dat joods/jiddische liederen ten gehore brengt.
Voorstellingen
De première is op vrijdag 8 mei om 20.00 uur. Verder zijn er voorstellingen op zaterdag 9 mei om 15.00 en 20.00 uur en worden in overleg met het onderwijs schoolvoorstellingen gepland op maandag 11 mei. De online kaartverkoop start vanaf 1 maart via de www.visitheerde.nl
Kijk ook op www.vriezeserfgoed.nl en www.facebook.com/cultuurpleinNV