De gemeente Hattem, onder andere, heeft voor de jaren 2025-2029 nieuwe afspraken gemaakt met de Bibliotheek Noord-Veluwe. RTV Hattem spreekt naar aanleiding daarvan met Hetty van de Weg-Hendriksen, directeur-bestuurder van Bibliotheek Noord-Veluwe. Wie maken gebruik van de bibliotheek die zich voortdurend aanpast aan de ontwikkelingen van deze tijd en wat zit er achter al die boeken verstopt aan aanbod, hulp en samenwerking? ‘Bij binnenkomst in de bibliotheek in de Marke zie je inderdaad allemaal boekenkasten, maar we zijn meer dan dat. Veel meer’, zo vertelt de directeur trots. Het wordt een interview over jonge voorlezende ouders, over veilig digitaal veilig vaardig zijn, maar ook over een plek in Hattem waar gratis de krant gelezen kan worden als mensen even eruit willen.
Van de Weg-Hendriksen: ‘Wat we allemaal doen is niet direct zichtbaar. Als je binnenstapt zie je boeken en niet de andere functies. Die moet je oppikken uit het lokale nieuws, uit de nieuwsbrieven of via de scholen bijvoorbeeld. Steeds meer Hattemers weten ons te vinden, maar ook partners als Stichting Welzijn Ouderen, VluchtelingenContact Hattem en de gemeente. De gemeente is onze opdrachtgever. Ze verwijzen mensen door voor laaggeletterdheid en digitale vaardigheden.’
Elke dag de krant lezen
Wethouder Margriet Brouwer zei bij de presentatie van het plan: ‘Het is een plek waar je leert, anderen ontmoet en ondersteuning krijgt. Met deze nieuwe afspraken investeren we in taalvaardigheid, digitale zelfredzaamheid en gelijke kansen voor jong en oud. De gemeenten willen, dat de bibliotheek een ontmoetingsplek is voor iedereen, een veilige en neutrale plek om te studeren, te lezen, mensen ontmoeten of om mee te doen aan activiteiten.’
Vanwaar dat dat benadrukt wordt, dat het een veilige en neutrale plek is?
‘Een bibliotheek is een openbaar gebouw. Als je binnenstapt wordt er niet gevraagd:, wat kom je hier doen? Iedereen kan komen. In de Marke hebben we een rustige en veilige sfeer. Dat is anders dan in de grote steden waar beveiligers rondlopen.
Er zijn mensen die eenzaam zijn en de hele dag niemand spreken. Die komen naar de leestafel waar ze anderen ontmoeten. In de Marke gebruiken we daarvoor de foyer waar de krant gelezen wordt.
Met neutraal willen we zeggen: iedereen is welkom! het kost niets. Je kunt bij wijze van spreken alle dagen naar de bibliotheek komen om de krant lezen. Voor het lenen van boeken heb je een abonnement nodig.’
Gratis tot 27
Over abonnement gesproken, sinds kort betaal je pas vanaf 27 jaar een abonnement?
‘Ja, echt nieuw is het abonnement dat langer gratis is. Voorheen was dat tot 18. Ik ben hier heel blij mee en het had van mij nog verder verhoogd mogen worden, die leeftijd. Maar ja, het moet ook allemaal betaalbaar blijven. Voor jongeren en jonge ouders is het prachtig om lid te kunnen blijven, of te worden. De gemeente stuurt jonge ouders een brief met cadeau: haal bij de bibliotheek een Boekstartkoffertje op, zodat kinderen al heel jong in aanraking komen met boeken en (voor)lezen. In het koffertje zitten twee voorleesboekjes en een gratis lidmaatschap van de bibliotheek voor de baby. Jonge ouders horen dan, dat ook zij gratis een abonnement kunnen nemen.’
Iedereen wordt afgeleid
‘Er wordt nog steeds veel gelezen, maar wel op een andere manier. Het leesplezier proberen wij te verhogen. Het boek blijft wel, maar een papieren boek lezen wordt minder. Men leest ook op een tablet. En veel informatie is online te vinden.
Kinderen schijnen erg afgeleid te worden door andere zaken en onder hen wordt het lezen minder. Ze lezen wel maar het zijn vluchtige momenten, zoals op TikTok. Maar een boek lezen… Maar ga bij jezelf na, hoe gauw ben je ’s avonds niet afgeleid door al het andere aanbod, terwijl je vroeger misschien een boek las?’
Vaak wordt er in vakanties veel gelezen. Merken jullie dat?
‘Voor de vakantie worden er veel boeken gehaald. Dat zijn voor ons toptijden. We promoten, dat je op je abonnement luisterboeken en e-books kunt lezen. Die mensen zien we niet in de Marke, maar we krijgen er wel cijfers over. Vakanties zijn hoogtijdagen qua uitlenen.’
Zijn er mensen die de bibliotheek nog steeds niet weten te vinden?
‘Die ken ik niet (lach). Nee, maar ze zijn wel verrast over wat we allemaal doen, dat we al een aantal jaren een basisvoorziening zijn. We worden zoals ik al zei door allerlei partijen benaderd om samen te werken. Bijvoorbeeld in sommige locaties liggen gratis menstruatieproducten. Het is duidelijk dat je bij de bieb voor alles terecht kunt. Laatst was er een landelijk thema over klimaatrampen waar werd gezegd: laten we de bibliotheek gaan gebruiken als mogelijk verzamelpunt.’
Leesplezier tegen laaggeletterdheid
Van de jongeren tot 15 jaar kan 30% niet goed lezen. Lezen is belangrijk om goed mee te kunnen doen in de samenleving. Hoe helpt de bibliotheek hierbij?
‘Samen met scholen en allerlei organisaties zorgt de bibliotheek voor leesplezier en hulp bij taal. Ik had het al over VluchtelingenContact Hattem en de Stichting Welzijn Ouderen. De bibliotheek heeft overal Taalpunten met Taalcafé’s zoals in de Marke elke dinsdagmorgen, waar mensen komen die moeite hebben met lezen en/of spreken. Op een laagdrempelige manier worden ze geholpen door samen te oefenen.
Er komen inderdaad echt kinderen van de lagere school die te laaggeletterdheid zijn. We willen ze leesplezier geven. Dat is een taak van ons, maar ook van de maatschappij.’
Veilig digitaal aan de slag
De bibliotheek helpt inwoners om via het Informatiepunt Digitale Overheid (IDO) digitale zaken te regelen. Er zijn gratis cursussen of spreekuren over digitale onderwerpen en over een veilig digi-leven. Wordt die groep niet steeds kleiner?
‘Op dit moment zeker niet. Uitleg over de computer hoeven we niet meer te geven. Maar over DigiD, of digitaal je rijbewijs verlengen… juist die digitale vaardigheden, daar worstelen mensen mee.
Maar ook veiligheid is een groot onderwerp aan het worden. Zo lang je familie naast je hebt staan, lukt het wel, al willen ouderen graag zo lang mogelijk zelfstandig blijven. Maar kom je alleen te staan, dan wordt het een punt. Veilig digitaal werken wordt steeds ingewikkelder.
Maar toch, ook jongeren weten niet wat veilig is en wat niet. Op de basisscholen geven we lessen over mediawijsheid. Over Ai, fake-news, dat soort zaken. Daar wordt om gevraagd. Die vraag blijft nog wel even.’
Basisvoorziening
‘Er blijven uitdagingen en gelukkig zijn we breed inzetbaar. Ik ben er trots op dat we gezien worden als basisvoorziening door de gemeente maar ook door de inwoners van Hattem!’
Het laatste nieuws ontvangen?
Met de nieuwsmail HattemNieuws ontvangt u het laatste nieuws in de mailbox.
