‘Kunnen we straks nog wel sleeën en crossfietsen in de Leemcule?’ Het is een vraag die rijst bij het lezen van de gemeenteinformatie van 4 september: de poelen in de Hattemse Leemcule worden de komende tijd hersteld. Het is een uniek stukje natuur doordat de kamsalamander er nog geïsoleerd voorkomt.
Marcus Rietveld, vanuit de gemeente Hattem verantwoordelijk voor natuurbeleid en biodiversiteit, geeft antwoord op deze en andere vragen.
Wat gaat er precies gebeuren?
‘Dat is te lezen in de informatierubriek van de gemeente, maar in het kort komt er op neer dat we de twee poelen in de Leemcule gaan herstellen in het kader van het herstelprogramma Vennen en Venen voor Natura 2000-gebied Veluwe (Provincie Gelderland, 2023)
De poelen worden deels uitgegraven oftewel uitgebaggerd, het hout en vegetatie eromheen uitgedund en takken in de omgeving van de poelen gelegd. Bovendien wordt het hek om de zuidelijke poel vervangen, zodat dankzij die takken en dat hek zwijnen er niet langer bij kunnen.’
Waarom is het nodig dat dit gebeurt?
‘Vanuit het beheerplan Veluwe dienen wij zorg te dragen voor de instandhouding van de natuur en kwetsbare soorten. In de poelen leven beschermde soorten amfibieen die uniek zijn in dit landschap. Achterstallig onderhoud van de poelen en Europese verplichtingen ten aanzien van de instandhouding van soorten en leefgebied zijn directe aanleidingen voor deze werkzaamheden.
Iedere Hattemer weet dat dit gebied intensief wordt bezocht. Vakantiegangers uit het aangrenzende Molecaten Park de Leemkule, wandelende Hattemers, crossende fietsers en als er sneeuw ligt sleeënde kinderen, allemaal weten ze de Leemcule te vinden. Dat is fijn, maar het betekent ook druk op de aanwezige natuur. Vandaar dat we in het gebied aan de slag gaan, en dat is nodig ook, want de laatste keer is alweer zo’n twintig jaar geleden.’
Wat gaan de bezoekers er de komende weken van merken?
‘Eigenlijk heel weinig, vanaf 19 september gaan we aan de slag. We gaan met klein materiaal aan het werk. En wat we uitgraven en afzagen, gebruiken we opnieuw op dezelfde plek. Dus hoeft er niets afgevoerd te worden. Wel wordt de ruimte waar we bezig zijn tijdelijk afgezet om ongehinderd ons werk te kunnen doen.’
Wie gaat dat herstel betalen?
‘De kosten van het herstel van de poelen worden door de provincie Gelderland betaald, als onderdeel van het onderdeel van het Natuurherstelprogrammaonderdeel Vennen en Venen.
Wat verandert er voor de bezoekers als het werk klaar is?
‘Het gebied is er dan wat aantrekkelijker op geworden en is net zo toegankelijk als voor het herstel. We gaan wel met het crossbaantje aan de slag. Dat laten we zo, maar we gaan het wel iets verleggen, zodat er meer ruimte is voor de dieren. Salamanders moeten bijvoorbeeld van de ene poel in de andere kunnen komen.
We gaan in overleg met de kiosk om daar borden te plaatsen met uitleg over de dieren en planten in het gebied.’
Worden de randen van de kuil ook meegenomen bij het herstel?
‘Je ziet bij die randen inderdaad boomwortels in de lucht steken en het worteldoek uit de grond komen. Bij dit werk richten we ons vooral op de poelen beneden in de kuil. We bekijken nog of we ook wat aan die hoger gelegen schade kunnen doen.’
Hoelang gaan de werkzaamheden duren?
‘We verwachten het binnen twee maanden af te kunnen ronden, zodat iedereen daarna weer op de vertrouwde wijze van de Leemcule kan genieten. We hopen dat de bezoekers het herstel weten te waarderen en samen met ons zorgvuldig met dit unieke stukje Hattem zullen omgaan.’
