Meester Benjamin Pals is amper te ontdekken als ik de Jan Jasperschool binnenloop. In de gang krioelt het van kinderen op weg naar huis. In zijn klas is een groepje leerlingen druk met corvee. Achter de stoelen die op de tafels staan zie ik hem. We gaan op zoek naar een rustige plek waar hij vertelt over meester-zijn van groep acht.
Dit interview is er een uit de serie Groep 8, hoe gaat het met ze? RTV Hattem interviewt achtste groepers nu (volgende week zijn zij aan het woord) en in mei/juni, en meester Benjamin als leerkracht van groep acht.
Groep acht is geen gewone groep. Ze weten dat ze voor het laatst op school zijn en dat na de zomer alles anders zal zijn. Een inkijkje in de jeugd van Hattem en in het werk van meester Benjamin.
Meester Benjamin, hoe lang bent u al meester?
‘Dit is mijn vijftiende jaar hier op de Jan Jasper.’
Rechtstreeks vanaf de PA? (Oeps, inschattingsfout zo blijkt…)
‘Haha… Ik kom uit de horeca van origine en daarna heb ik in een winkel gewerkt. Op een gegeven moment vroeg ik me af: wat moet ik mijn leven? Van mijn moederskant uit gezien, kom ik uit een onderwijsnest en ik ontdekte: dit is wat ik wil doen.’
Wat is ‘dit’?
‘Wat ik zo mooi vind is, dat ik een groot deel van de ontwikkeling meemaak. Dat je een band opbouwt met een leerling. Dat je meestal een positieve invloed kan hebben op het leven van iemand en er een stukje van mag meemaken. Dat alles vind ik tof.’
‘Onderwijs is ook werken met uitdagingen. Het is veel balanceren in je denken en dat is tevens ook het vermoeiende er aan. Als leerkracht ben je niet alleen didactisch en pedagogisch naar een kind aan het kijken, maar je kijkt ook door het kind heen (al lukt dat bij de een beter dan bij de ander).’
Het is op heel veel terreinen de hele dag actief zijn?
‘Ja. Het is groepsdynamica, lesstof aanbieden en als dat niet beklijft direct anticiperen door het anders aan te bieden. Uiteraard is er veel automatisme door ervaring.
Daarnaast is er het contact met de ouders. Wat ik merk en hoor is dat het Hattemse publiek kritisch is in de zin van goedgebekt. Men heeft een mening.’
Deze groep acht is nieuw voor u, dus u maakt een klein deel mee?
‘Op de Jan Jasper heb ben we een open cultuur, dus ik wandel ook wel eens naar groep zeven waardoor ik ze al ken. Ik ken natuurlijk niet alles van ze, maar wel de voornamen en van sommigen de achternamen. Het voordeel van lang op deze school zijn is, dat je de familie kent. ‘
Je weet nog welke meester of juf je had
‘Tof is ook dat je jaren later enthousiast begroet kan worden. Tien jaar geleden ging een leerling van school en hij hielp mij onlangs met het kopen van een auto. Hij vertelde over hoe het nu met hem gaat en dat hij zijn klasgenoten nog steeds ziet.
De basisschooltijd blijft je bij voor de rest van je leven. Ik weet nog exact welke meester of juf ik had. Je hebt als leerkracht impact. Daarom is het vak een grote verantwoordelijkheid.’
Welk deel van de ontwikkeling maakt u mee?
‘Ieder jaar weer komt je een groep acht die zich groot voelt en ondertussen zijn ze nog zo jong. Gedurende het jaar groeien ze naar een nieuwe school toe. Je ziet het gebeuren, het moment dat je zegt: hé, ze zijn er.
De nadruk ligt op het eerste helft van het jaar. We hebben gesprekken over het voortgezet onderwijs en over andere scholen. De kinderen moeten kiezen en vinden dat spannend. Ik adviseer hen om op een middelbare school te gaan voelen hoe ze daar passen.’
Tof proces
‘Ik maakt ze klaar om een grote stap te zetten. Bij sommigen zijn de broers en zussen al voorgegaan, maar dan nog. Voor de een is het een levensveranderende stap, voor een ander is het vrij makkelijk te doen. Dit proces wat ze doormaken, vind ik tof. Ik heb kinderen gezien… hoe ze veranderden, hoe ze hun werkhouding moesten aanpassen en daardoor écht stappen maakten. Daarmee zijn ze een voorbeeld voor anderen.’
Hoe vaak heeft u het proces van achtste groepers meegemaakt?
‘Het proces begint in groep zeven. Groep zeven heb ik vier jaar gedaan en nu doe ik voor het vierde jaar groep acht.
Ik voel me thuis in deze groep, al is de musical niet helemaal mijn ding. Maar stiekem misschien ook wel. Kinderen maken veel door…. Samen met de onderwijsassistent zorg ik er voor dat iedereen gezien wordt. Dat een kind iets te doen krijgt wat leuk is. Kiinderen groeien in hun rol en achteraf denk je dan: het was goed gekozen.‘
‘We nodigen ook oud-leerlingen uit. Er komen er steeds meer. Je ziet ze veranderen, maar eigenlijk ook niet. Het kind in hun blijf je nog heel lang zien, ook al zijn ze opgemaakt…’
Met welke thema’s zijn de leerlingen bezig?
‘Wat je heel veel proeft is verwachting. Wat gaan we doen en hoe gaan we het doen? Over de musical, het kamp… Het laatste jaar wordt voornamelijk gezien als een leukertje, maar ik waarschuw ze. Ze hebben nog een belangrijke toets te doen die verschil kan maken voor het advies voor vervolgonderwijs. In het eerste half jaar is het knetterhard werken. Sommigen hebben na een tijdje hun plafond bereikt, anderen kunnen nog door. Groep acht is een kantelpunt: gaan naar het niveau dat bij ze past.’
U kent de berichten uit de media over toetsen, adviezen en onderschatting?
‘Wat ik lastig vind aan dit soort berichten is, dat het in bepaalde gebieden zo zal zijn, maar dat bij ons het verwijspercentage altijd heel goed is. Natuurlijks schiet er wel eens een naar boven en een naar beneden. Over het algemeen zitten we goed.’
We moeten kunnen uitleggen
‘Advies geven doen we niet alleen. We doen het met vorige leerkrachten en met de Intern Begeleider. We kijken er dus met meer mensen naar. Per kind kunnen er grote verschillen zijn in schoolkeuze, ook al hebben ze eenzelfde resultaat met de toets. Adviezen moeten we altijd kunnen uitleggen.’
‘Over dat onderschatten… als je kinderen te hoog inschaalt en ze moeten terug, dan heeft dat een veel negatievere invloed dan andersom. Ik hoor het ook van mijn moeder. Zij is docent op een middelbare school waar veel hoge inschalingen zijn. Veel kinderen moeten teruggeplaatst worden. Dat is zielig. Kijk naar wat er past.
Je hebt altijd een paar ouders die kinderen hoger willen inschalen, maar over het algemeen komen we dat hier niet zo tegen. Tegen de ouders die dat wel willen zeggen we: als hij het hier al die jaren niet laat zien, waarom dan wel op de middelbare school?
Tegenwoordig hebben we de doorstroomtoets. Als deze toets aangeeft dat ze een niveau hoger kunnen, zijn we verplicht om ze hoger te zetten, tenzij we in overleg met ouders beslissen dat niet te doen.
Eigenlijk, en dat kenmerkt het basisonderwijs, is alles maatwerk. En dat lukt niet altijd. Maar als je ziet dat ik soms op negen niveaus les geef, kinderen begeleid….’
Beschrijf de groep eens.
‘Het is een leuke dynamische groep. De kinderen zijn ontzettend makkelijk enthousiast te krijgen. Ze stellen veel vragen en komen van alles vertellen.
Ze zijn heel zorgzaam en helpen elkaar. Ze zijn betrokken op wat er met een ander gebeurt, ook richting mij.
De dynamiek is ook te zien als er gedoe is. Dan reageren ze ook op elkaar, maar dan gaat het meteen op vol volume. Dat gedoe verandert vaak in de loop van het jaar. Ze beseffen dat ze afscheid gaan nemen en gaan na verloop van tijd anders met elkaar om.’
Wat leren ze dit jaar nog meer wat ze meenemen naar het voortgezet onderwijs?
‘Zelfstandigheid. Ze leren beter plannen met een eigen agenda. Ik blijf het belang van een goede werkhouding benadrukken. Dat ze kritisch zijn op zichzelf, dat je het verschil kan maken.
Het gaat om eigen verantwoordelijkheid voor werk, maar ook voor gedrag. Durf naar jezelf te kijken. Wat is jouw rol, wat is de rol van de groep? Hoe functioneer je in een groep? Hebben er twee ruzie en de groep staat aan de kant, dan klopt er iets niet. Je bent onderdeel van de groep.
De rode brug
In groep acht krijgen alle leerlingen de Marietje Kessels weerbaarheidstraining. De meeste kinderen gaan naar Zwolle. De Zwolse kinderen zijn gewend aan veel mensen. Daar is het massaler dan hier. Voor sommigen is dat hele stap, ook fysiek want ze gaan fietsen. Ik heb kinderen gehad die opzagen tegen het beklimmen van de rode brug.’
‘Mijn leerlingen gaan over een jaar naar een andere school – over de grote brug…’
HattemNieuws – van de redactie
Ontvang nieuws uit Hattem (politiek, sport, kunst en cultuur, samenleving en human-interest) voortaan in uw mailbox!
