Zaterdag 12 april hielden dertien gemeenteleden uit de Protestantse Gemeente Hattem een dienst twee uur lang gaande en het licht brandende, als onderdeel van de 24 uur per dag durende kerkdienst, zeven dagen per week. Dit is het kerkasiel in Kampen voor het gezin Babyants. RTV Hattem vroeg Marianne Juk-Kamminga naar haar ervaring. Ze maakte deel uit van de Hattemse groep, die met deze dienst een bijdrage leverden aan het welzijn en de veiligheid van een gezin dat met uitzetting wordt bedreigd. Andere Hattemers waren onder andere Jaap Neuteboom en Thoby Liefers.
Marianne Juk: ‘Op deze stralende zaterdagmiddag wroette ik met de handen in de aarde in mijn tuin. Ik had de wekker op mijn telefoon aangezet, zodat ik op tijd de spullen in de schuur opruim om me klaar te maken om naar Kampen te gaan. Toen de wekker ging betrapte ik mezelf op de gedachte: Jammer om met dit mooie weer binnen te gaan zitten. Meteen riep ik mezelf tot de orde. Het gezin Babyants zit al vijf maanden in de kerk de Open Hof, ze hebben daar asiel omdat ze anders zeker uitgezet worden. Al elf jaren zijn ze in Nederland en drie van de vier kinderen hebben geen enkele herinnering aan Oezbekistan, het land waar ze vandaan komen. Sterker nog: twee van de vier zijn hier geboren. De derde vierde vandaag haar verjaardag.’
‘Uit de stralende zon stapten we de ruime en lichte kerk binnen, waar een groepje mensen samen zong onder begeleiding van een pianist. We kregen de brandende kaars overgedragen van onze voorgangers.
Het thema van onze dienst was: Van pijn naar verwondering. We zongen, lazen, luisterden en bezonnen ons in het eerste uur op psalm 139. De psalm waarin alle aspecten van het leven, alle moeilijkheden en kwetsbaarheden voorbijkomen. Hoe moeilijk het is om jezelf te kennen en jezelf te doorgronden, hoe diep je kunt zinken. En dat er altijd Iemand is die jou kan helpen doorgronden, dat je als uniek en kwetsbaar mens gekend bent. Dat dat proces moeilijk is, dat verkenden we ook, bijvoorbeeld met behulp van de Lectio Divina. Een methode om te mediteren, al eeuwen bekend in de monastieke traditie. Ons zingen werd begeleid door het orgel- en trompetspel van Jaap Neuteboom en Thoby Liefers.’
Veilig dak
‘Ds. Egbert Veen hertaalde ooit psalm 139. Een deel eruit gebruikten we voor de meditatie. Mij raakte dit deel: Gij zijt niet ver van mij, niet te onbereikbaar (..) voor ooit het allerdiepste (…). Donker zal het zeker zijn, voor de familie Babayants en voor zovele andere mensen, die het moeilijk hebben, nu onze verzorgingsstaat niet meer is wat het eerder was. Ook daar spraken we over, deze uren. We luisterden naar het verhaal van Michelle van Tongerloo, die als straatarts van de Pauluskerk in Rotterdam alle conventies overboord gooit. Eén vraag blijft voor haar over voor mensen in nood: ”Wat heb je nodig”? Voor de familie Babayants: een veilig dak boven het hoofd.’
‘Over de wondermooie kant van de wereld verwonderden we ons in het tweede deel van de viering. It’s a wonderfull world zong Louis Armstrong ooit. De psalmist verwonderde zich over de schepping in psalm 104 en Prediker jubelde over alles waar je maar van kan genieten. De vogels die fluiten, het jonge frisse groen, de bloemen die bloeien, de kleuren die eruit knallen. Maar ook van de diversiteit van mensen en de kleurrijkheid die dat oplevert. De schepping is groots!’
‘Er is geen schaduw zonder zon, soms moeten we diepgaan voor we het moois weer kunnen zien. Dat is waar we onze gedachten deze uren over lieten gaan.’
Samen met het groepje Hattemers stapte Juk-Kamminga om zes uur naar buiten. De brandende kaars was overgedragen aan hun opvolgers uit Houten.
Zorgeloze kinderen
Terugkijkend vertelt ze: ‘We zijn verwonderd over de kracht die van de viering uitgaat, verwonderd over de ontmoeting en de verbondenheid met de familie Babayants en alle andere mensen die het licht in de kerk brandende houden: de vrijwilligers, voorgangers, bezoekers, muzikanten. We voelen ook de pijn, de reden waarom dit nodig is. Maar desondanks verlieten we de kerk met een glimlach. De jarige Amelia Babayants gaf een verjaardagsfeestje. Zorgeloos renden meisjes in roze pyjama’s door de hal van de kerk. Ik denk weer aan dat lied: It’s a wonderfull world.’
Over het kerkasiel van Kampen
In november kreeg dominee Klaas Jager van de Open Hof de vraag of hij de familie Babayants wilde opvangen. Jager, zijn gemeente en alle mensen die meewerken aan het kerkasiel, vinden dat het asielbeleid en de procedures niet ten koste mogen gaan van de kinderen, die in Nederland zijn geworteld.
Er leven veel zorgen over het asielbeleid van het huidige kabinet binnen de kerkelijke gemeenschap. In een opiniestuk in Trouw schreef de Raad van Kerken vorig jaar bijvoorbeeld dat het voorgenomen asielbeleid een ’toonbeeld van harteloosheid, ongelijkheid en gebrek aan naastenliefde en zorg voor mensen in nood’ liet zien.
Geen inval politie
De politie mag een kerkgebouw niet binnengaan als daar een kerkdienst wordt gehouden. Er is sprake van een situatie in ‘uiterste nood’. Deze actie kan maanden duren.
Op de website Kerkasiel Kampen kunnen voorgangers, muzikanten en vrijwilligers zich melden om de dienst gaande te houden.