Weerstand tegen windmolens? ‘Laat omwonenden meeprofiteren’
De verkoop van obligaties in de windmolens bij Oldebroek gaat hard: binnen anderhalve maand hebben ruim 150 mensen voor meer dan een half miljoen euro aan obligaties gekocht. Met die verkoop en andere lokale financiële uitkeringen wil Jan van Werven, de initiatiefnemer van de vier molens, de gemeenschap mee laten profiteren. “Die afspraak hebben we gemaakt met de gemeente, om het draagvlak te vergroten.”
In Gelderland moeten de komende jaren zo’n 150 windmolens komen om de klimaatdoelen te halen. Maar de rondzwiepende wieken roepen vaak veel weerstand op, wat regelmatig tot vertraging leidt. Zo ook in Oldebroek, waar Van Werven de plannen voor de windmolens al zo’n 24 jaar geleden indiende. “Maar daar was best wel veel weerstand tegen, waarbij mensen zelfs tot aan de Raad van State procedeerden”, vertelt hij.
Hij won de procedures, maar sloot wel een overeenkomst met de gemeente, waarin hij beloofde dat de gemeenschap meeprofiteert van de molens. “Daar hebben we verschillende regelingen voor bedacht”, legt hij uit. “Zo krijgt iedereen die binnen 1.500 meter van de vier molens woont een bedrag van honderd euro per molen per jaar, als tegemoetkoming op de energiekosten.”
Lokaal duurzaamheidsfonds
Sinds deze zomer draaien de wieken van de molens eindelijk, en dus wordt die uitkering ook vanaf nu betaald. Bovendien zorgt de opgeleverde energie voor meer geld voor Oldebroek. “Ja, per opgewekt kilowattuur storten we één cent in een speciaal lokaal duurzaamheidsfonds”, legt Van Werven uit. “Met een maximum van 24.000 euro per jaar. Uit dat fonds worden bijvoorbeeld zonnepanelen betaald, die op het dak van een dorpshuis gelegd kunnen worden.”
Bekijk de video. De tekst gaat eronder verder.
Het voorbeeld in Oldebroek laat zien dat een gemeenschap mee kan profiteren van windmolens of zonnepanelen in de buurt. Die ambitie hebben bijna alle gemeentes in Nederland, want in veel Regionale Energie Strategieën staat geschreven dat 50 procent van de windmolens en zonneparken ‘lokaal eigenaarschap’ moeten kennen. Het is de reden dat overal kleine energiecoöperaties ontstaan, waar inwoners hun krachten bundelen en samen investeren in zo’n windmolen of een zonnepark.
Geen sexy onderwerp
Als het aan Jong RES ligt, moet dat allemaal nog veel sneller gebeuren. De jongerenorganisatie houdt zich bezig met die Regionale Energie Strategieën, en probeert jongeren daar ook actief bij te betrekken. “Het lijkt geen sexy onderwerp, maar het is wel ontzettend belangrijk”, zegt Anne Bolster, coördinator van Jong RES in Oost-Nederland. “Als we nu niet ingrijpen, zit onze generatie met een hele dure rekening. Dan draaien wij op voor de kosten van klimaatverandering.”
Jong RES zet wat dat betreft vol in op participatie. “Hoe meer betrokkenheid je hebt gecreëerd, hoe minder weerstand er tegen windmolens of zonneparken is.” Wat dat betreft is Bolster ook enthousiast over de energiecoöperaties. “Lokaal eigenaarschap zorgt ervoor dat de lokale gemeenschap daar echt wat aan heeft, omdat met die opbrengst bijvoorbeeld een dorpshuis kan worden onderhouden.”
3,5 procent rendement
Van Werven heeft geen energiecoöperatie opgericht, maar biedt nog wel een derde manier waarop inwoners kunnen profiteren. Sinds een paar weken kunnen mensen ook obligaties kopen. “De minimale inleg is 500 euro, we hebben het maximale bedrag op 10.000 euro per persoon gesteld. Wij garanderen iedereen een rendement van 3,5 procent per jaar. Dus als het weinig waait, betalen wij dat uit onze reserves, als het meer waait, is de rest voor ons.”
Animo is er genoeg: in korte tijd heeft Van Werven al voor meer dan een half miljoen aan obligaties verkocht. “Het kost ons meer dan als we het geld van de bank zouden lenen, maar het is mooi dat mensen mee kunnen profiteren. Dit is een oplossing om het draagvlak te vergroten, en ik heb het idee dat dat echt wel werkt.”
