Henri Slijkhuis over Hattem en het veranderende landschap van de Noordoost-Veluwe

Sinds een paar dagen ligt het boek Geschiedenis van het landschap op de Noordoost-Veluwe van Henri Slijkhuis bij de Bruna in de Kerkstraat. In het boek volgt hij de veranderingen van het landschap van de Noordoost-Veluwe, het gebied tussen Apeldoorn en Hattem, vanaf de vestiging van de eerste mens tot heden. ‘Hattem is voor mij de poort van de Noordoost-Veluwe’.

Waarom moeten de Hattemers het boek lezen? Deze vraag legden we aan de oud-Hattemer voor: ‘Hattemers wonen op een unieke plek met vier verschillende landschapstypes op loopafstand. Ik heb dat in mijn boek beschreven. Al die verschillende landschappen hebben hun eigen kwaliteit en biodiversiteit. Ik hoop met mijn boek een bijdrage te leveren aan de kennis van de eigen omgeving. Kennis van het landschap betekent, dat je met andere ogen naar je omgeving gaat kijken. Dat leidt vrijwel altijd tot een grotere waardering en inzet om het landschap te beschermen. Van Hattem is niet alleen de oude kern uniek, maar ook de omgeving.’

Aantrekkingskracht
In het boek volgt de schrijver de veranderingen van het landschap van de Noordoost-Veluwe. De geschiedenis van dat landschap wordt uitvoerig beschreven: ‘Het landschap op de Noordoost-Veluwe kent een gevarieerde geschiedenis. Rivieren, landijs en wind hebben allerlei terreinvormen en geologische afzettingen laten ontstaan. Deze geologische af- wisseling heeft in de daarop volgende eeuwen geleid tot grote verschillen in grondsoort, waterhuishouding en plantengroei. Al vanaf de vroege prehistorie heeft de afwisseling van de natuur geleid tot een sterke aantrekkingskracht op de mens, want in de directe nabijheid zijn verschillende producten uit de natuur en te ontginnen gronden beschikbaar. De hogere zandgronden zijn al vanaf de vroege prehistorie bewoond. De grafheuvels en urnenvelden zijn hiervan het bewijs.’

Eeuwenoud
‘De oorspronkelijke natuur maakt geleidelijk aan plaats voor een meer door de mens beïnvloed landschap. In de loop der eeuwen verandert de oernatuur in een halfnatuurlijk landschap en uiteindelijk in een cultuurlandschap. De lagere gronden in het IJsseldal en de veengronden zijn in de prehistorie weinig bewoond. Pas in de loop van de middeleeuwen vinden hier ontginningen plaats. De stuwallen, grafheuvels, beken, sprengen en kerkgebouwen die we nu nog aantreffen, hebben stuk voor stuk de eeuwen getrotseerd. Ze zijn meestal niet veel van vorm en uiterlijk veranderd, maar hebben in alle perioden van hun bestaan wel steeds nieuwe betekenissen gekregen in het leven van de bewoners in de desbetreffende tijd. In deel een van het boek wordt een overzicht gegeven van de veranderingen in het landschap van de prehistorie tot heden.

In het tweede deel worden een aantal ingrepen in het landschap uitgediept, die nu nog goed waarneembaar zijn. De enken rondom de dorpen zijn een voorbeeld van eeuwen terug, de hoogwatergeul tussen Veessen en Vorchten is van zeer recente datum. Elf onderwerpen worden behandeld. Uit verschillende tijden wordt een voorbeeld besproken. De voorbeelden zijn zo gekozen, dat het gehele gebied tussen Apeldoorn en Hattem aan de orde komt.’

Lezersreactie
Slijkhuis stuurde na het eerste contact nog een mail met een reactie van een lezer: ‘Dit boek moet in het Voerman Stadsmuseum Hattem liggen!’

HattemNieuws – van de redactie
Wilt u op de hoogte gehouden worden van het dagelijks nieuws uit Hattem e.o.? Ontvang de nieuwsbrief HattemNieuws voortaan in uw mailbox!

 

Laat een reactie achter

Plaats alstublieft uw reactie
Vul je naam in