Lhbtiqa+ personen in Gelderland en Overijssel voelen zich minder veilig dan twee jaar geleden. Dat is vooral zo in de openbare ruimte, zoals tijdens het uitgaan, op straat en in de wijk. Deze resultaten komen uit de Welzijnsmonitor lhbtiqa+, een onderzoek van de Radboud Universiteit en Vizier. Vizier is een organisatie die advies geeft over discriminatie en diversiteit. Het onderzoek wordt elke twee jaar gehouden onder lhbtiqa+ personen in Gelderland en Overijssel.
Veertien Hattemers deden mee aan het onderzoek. Gezien dit geringe aantal is het verstandig om voorzichtig te zijn met het overnemen van de algemene conclusies, zo schreef de onderzoeker de nieuwsredactie.
Hattem valt onder de regio Kop van de Veluwe. In hoofdstuk 8 van het onderzoek worden de regionale verschillen besproken. In zijn algemeenheid is vast te stellen, dat inwoners van de Noord-Veluwe zich op verschillende gebieden minder geaccepteerd voelen dan mensen uit andere regio’s.
Figuur 4 uit hoofdstuk 8 geeft een beeld over het veiligheidsgevoel, de ervaren acceptatie en tevredenheid over beleid voor respondenten die non-binair of transgender (niet-cisgender) zijn. Het vele rood in deze kaart laat zien dat het met de ervaren veiligheid en acceptatie van de transpersonen die de vragenlijst hebben ingevuld niet goed gesteld is. Het overgrote gedeelte van gemeenten krijgt een onvoldoende. Hattem is het bovenste kleine eenzame vlekje in het grote rode vlak.
Aangepast gedrag
Het onderzoek stelt vast, dat lhbtiqa+ personen in genoemde provincies zich minder veilig voelen in de openbare ruimte dan in vorige edities van het onderzoek. Ze passen hun gedrag ook vaker aan om negatieve reacties te voorkomen; 45 procent voelt zich soms tot vaak onveilig. Bij transgender personen is dat 72 procent. Bij mensen die non-binair zijn, is dat 65 procent.
Naast dit onveiligheidsgevoel hebben lhbtiqa+ personen vaker te maken met ongewenst gedrag dan twee jaar geleden. Dat varieert van afkeurende blikken tot ernstige vormen zoals bedreiging.
Socioloog Niels Spierings van de Radboud Universiteit zegt: ‘Lhbtiqa+ personen voelen zich bij vrienden en in hun eigen gezin meestal wel geaccepteerd, maar in de openbare ruimte en in bijvoorbeeld de grotere familiekring zijn de veiligheid en acceptatie teruggelopen.’
Taak gemeente
Gemeenten en organisaties wordt aangeraden om extra aandacht te hebben voor meervoudige uitsluiting binnen lhbtiqa+ beleid en daarbij expliciet aandacht te besteden aan de diversiteit binnen de gemeenschap. Structurele kennisvergroting, bewustwording en zichtbaarheid zijn hierbij essentieel, zowel binnen zorg, onderwijs als gemeentelijk beleid, zo meldt het rapport. Belangrijk is dat gemeenten lhbtiqa+ structureel verankeren in beleid én hier budget voor vrijmaken, zodat initiatieven niet afhankelijk zijn van tijdelijke projecten of vrijwilligerswerk. Hierbij is de betrokkenheid van lhbtiqa+personen zelf bij beleidsontwikkeling belangrijk.
De hier genoemde aanbevelingen uit het rapport zijn in ‘Hattem’ te herkennen. Sinds twee jaar organiseert de gemeente met betrokkenheid van burgers, onder andere uit de lhbtiqa+ gemeenschap, de week Kleurrijk Jezelf Zijn. Op zaterdag 11 oktober 2025 werd de vlag van diversiteit en inclusie gehesen. Het was de landelijke Coming Out Day en voor de gemeente is het de dag van en voor alle Hattemers en de start van de Kleurrijk Jezelf Zijn-week. ‘In Hattem willen we dat iedereen zich welkom voelt. We vinden het belangrijk dat verschillen tussen mensen worden gerespecteerd. Daarom kijken we liever naar wat ons verbindt, in plaats van waarin we verschillen,’ zo schreef de gemeente destijds.
Diversiteit betekent verscheidenheid tussen mensen, zowel in zichtbare kenmerken (zoals leeftijd, geslacht, huidskleur of beperking) als in onzichtbare kenmerken (zoals cultuur, seksuele voorkeur, overtuiging of persoonlijkheid).
Voor het programma Kleurrijk Jezelf Zijn is er in Hattem structureel budget vrijgemaakt.
Uitleg afkorting
Lhbtqia+ staat voor lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender, intersekse, queer en aseksueel. De + staat voor alle andere vormen die niet heteroseksueel en cisgender zijn.
Nalezen monitor
Het gehele rapport is hier te lezen..
