Eerder publiceerde RTV Hattem artikelen over armoede en hulp aan mensen die het financieel moeilijk hebben. Wat is het antwoord van de gemeente Hattem hierop? ‘Maatwerk! We zitten niet strak op de regels en durven af te wijken van het landelijk beleid.’ RTV Hattem interviewt Margriet Brouwer, wethouder. Ze wordt bijgestaan door Marjon Bijsterbosch, kwaliteitsmedewerker.
De wethouder en de ambtenaar ontvangen RTV Hattem in een van de spreekkamers. Ze hebben zich goed voorbereid op onze komst. We gaan direct van start met een presentatie van alles wat Hattem biedt aan hulp, maar daarover straks meer. Laten we beginnen met de belangrijkste boodschap: de gemeente wil helpen en doet dat met maatwerk.
De wethouder: ‘Er zijn zoveel mogelijkheden en initiatieven. Het is schrijnend dat we het nodig hebben, maar het is mooi om te zien dat Hattem helpt. Als gemeente voeren we gesprekken, verlagen we drempels en bieden we de helpende hand. Dat doen we samen met een heel groot netwerk.’
Landelijk is de tendens dat het doordraven met regels wordt gestopt. Aanleiding was de zogenaamde boodschappenaffaire. Een gemeente vorderde de uitkering van een jonge vrouw-in-de-bijstand terug, omdat de moeder de boodschappen had betaald. De algemene oproep is om praktischer en menselijker om te gaan met mensen.
‘Je kan tegen iemand zeggen, je hebt er geen recht op, maar dan ontstaat er ergens anders een probleem wat je als gemeente ook niet wil’, aldus de wethouder.
Hulpvragen op vele plekken
Niet iedereen loopt het stadhuis binnen met de mededeling ‘ik heb hulp nodig’. Daarom kan men altijd bellen en mailen, maar ook het verhaal vertellen bij organisaties als Stichting Leergeld Hattem en Op Ko€rs. Door het grote netwerk van de gemeente komen signalen op verschillende manieren en plekken binnen, bijvoorbeeld via de WMO en Stichting Welzijn Hattem, waar ze dankzij het programma Welzijn op recept contact hebben met onder andere de huisartsen en wijkzorg. Maar ook de sportverenigingen, buurtsportcoaches en jongerenwerkers zijn alert op signalen, evenals de kerken en het onderwijs.
‘Hattem is een kleine gemeente. We kennen veel mensen. Dat helpt. Ook intern is het team klein waardoor afstemmen makkelijk gaat. We weten niet of we iedereen bereiken. Dat weet je nooit. Wat wel uit onderzoek komt is, dat we statistisch gezien goed scoren, maar goed, dat zijn cijfers. Hattem is een rijke stad met misschien een arme onderlaag waarvan we nog niet iedereen kennen. En vergeet niet he, veel Hattemers hebben ook de houding van má ‘t kump wê goed! Ze vragen niet snel hulp.’
Bezuinigingen
Stichting Leergeld Hattem zei in een eerder interview: ’In principe is voor ons armoede als kinderen uit gezinnen niet mee kunnen doen aan activiteiten die gewoon zijn voor andere gezinnen.’ Daarbij hanteren ze als grens, dat het netto-inkomen lager moet zijn dan 120% van de bijstandsuitkering. Uit een landelijk onderzoek van 17 oktober blijkt dat een flinke groep mensen – 1,2 miljoen – net boven de armoedegrens leeft. Er hoeft maar iets te gebeuren en men zakt eronder vanwege te weinig financiële buffers.
Dreigt er niet een enorme ramp als de bezuinigingen in Hattem maar ook landelijk doorgaan?
‘Op de begroting staat een ombuiging van de minimaregeling. Dat is niet de leukste bezuiniging. Maar we blijven een gemeente van maatwerk. Dát blijft de boodschap.
De norm is dat het inkomen onder 120% van de bijstand moet zijn, maar we willen benadrukken dat mensen altijd kunnen langskomen of ze eventueel gedeeltelijk ondersteuning kunnen krijgen.’
Veroordelen
Mensen die niet in armoede leven hebben vaak een duidelijke mening over de mensen die wel in armoede leven. Het zijn veelal uitspraken die in de sfeer liggen van eigenschulddikkebult. Of weten precies hoe de ander moet leven om eruit te komen. Iedereen kent wel de opmerkingen over het bezit van grote honden en grote auto’s bij mensen met een kleine portemonnee.
Brouwer: ’We kunnen niet weten wat er precies bij een ander speelt. Wij als gemeente doen wat nodig is, maar laten we ook als gemeenschap in liefde naar elkaar omzien.’
‘Een paar weken geleden hadden we de Kleurrijk Jezelf Zijn-week. Op de afsluitende avond klonk de veelgehoorde opmerking: discriminatie in Hattem, dat is er toch niet? Laten we dat niet onderschatten, was daar de boodschap. Met armoede is het net zo. Armoede is er, ook al zie je het niet direct. Het is niet stoer om te zeggen dat je arm hebt. Die schaamte kan ik niet wegnemen. Ik kan wel zorgen, dat mensen zich gehoord en gesteund voelen. Dat gun ik iedereen.’
Kortom, armoede is niet iets van alleen de persoon die het betreft. Het is ook iets van de gemeente en de gemeenschap die er omheen staat.
‘We staan samen aan de lat om elkaar te helpen. Daar sta ik voor. Omzien naar elkaar. Het is een utopie dat we armoede gaan uitroeien, maar we doen wat we kunnen.’
Landelijk onderzoek
Aanleiding van dit gesprek was de publicatie, begin oktober, van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Zij presenteerden 17 oktober de jaarlijkse cijfers die tot stand zijn gekomen met een nieuwe methode om armoede in Nederland te meten. Als er na het betalen van de vaste lasten (wonen, energie en zorg) te weinig geld overblijft voor andere basisbehoeften, dan is een huishouden arm, stellen de samenstellers. Hoewel het aantal armen in 2023 lager was dan in de jaren ervoor, nam de ernst van de armoede toe. RTV Hattem publiceerde hier eerder over.
Alles over mogelijkheden en begeleiding
Lees verder over alle mogelijkheden en begeleiding in de bijlage Regelingen en begeleiding
HattemNieuws – van de redactie
Wilt u op de hoogte gehouden worden van het dagelijks nieuws uit Hattem e.o.? Ontvang de nieuwsbrief HattemNieuws voortaan in uw mailbox!