Maandagmorgen 29 juli; het is nog stil in Hattem, al zitten de eerste koffiedrinkers al op de terrassen. Ik heb met Maaike van der Sluis afgesproken in het Anton Pieck Museum (APM). Haar honderd dagen als voorzitter van ‘een van de Hattemse trotsen’ zijn voorbij. Tijd om een eerste balans op te maken.
Honderd dagen voorzitter… Wat schiet je te binnen?
‘Hoe je in honderd dagen een culturele organisatie leert kennen. Ik heb veel tijd besteed om te ontdekken hoe zo’n organisatie loopt. We zijn een vrijwilligersorganisatie. Ik wil contact met de mensen hebben, ze leren kennen. Welke functies zijn er, welke rol is er weggelegd voor het bestuur en de bestuursleden? Er zijn educatiemedewerkers, een conservator, baliemedewerkers, een klein sterk team voor de winkel, mensen van de techniek.’
De eerste honderd dagen van de voorzitter stonden in het teken van festiviteiten. ‘Het is heel bijzonder om in een functie te rollen waarbij je vele momenten meemaakt dat er iets te vieren valt. Toen ik binnenkwam, was de organisatie van de festiviteiten al in kannen en kruiken.
Het museum is drie maanden gesloten geweest in verband met een grondige verbouwing. Een andere inrichting, een nieuwe lift en de klimaatbeheersing ten behoeve van het onderhoud van de kunstwerken zijn in drie maanden tijd gerealiseerd. De verbouwing is mede mogelijk gemaakt door de gemeente.
De heropening van het museum werd gevierd op 19 april in het bijzijn van de burgemeester, de familie Pieck en andere genodigden.’
Een prikkelend moment
‘Met mijn museumjaarkaart bezocht ik regelmatig het Anton Pieck Museum én het Voerman Stadsmuseum Hattem. Musea en kunst zitten in mijn DNA. Mijn studie Kunstbeleid en -management aan de Universiteit van Utrecht heeft daar een professionele draai aan gegeven.
Door een toevalligheid kwam ik in gesprek met een bestuurslid. Hij vertelde dat het museum op zoek was naar een nieuwe voorzitter. Dat prikkelde me.’
‘Als voorzitter zit je de bestuursvergadering voor, maar ben je ook eindverantwoordelijk voor de koers en het beleid op korte en lange termijn samen met de andere bestuursleden.
Als bestuur hebben we ons in die honderd dagen gericht op de festiviteiten en de praktische zaken. Na de verbouw is er meer aandacht nodig voor het creëren van een goedlopende organisatie en de technisch zaken moeten goed functioneren. Daarbij zijn we heel zuinig op de vrijwilligersgroep. We realiseren ons dat veranderingen moeten indalen.
We hebben gezegd: binnen de vier muren moet het eerst reilen en zeilen, voordat we denken aan andere zaken die ook onze aandacht gaan vragen. Eigenlijk zijn we aan het herstellen van drie maanden dicht en alle veranderingen.’
‘Mijn functie als voorzitter betekent verantwoordelijkheid. Ik ben in de rijke omstandigheid dat het bestuur en de medewerkers ervoor hebben gezorgd dat het APM staat als een nieuw huis. Van een voorzitter wordt verwacht dat het huis goed en interessant blijft én je hebt te zorgen voor vernieuwing. Met mijn achtergrond en vanuit mijn functie zal ik positief kritisch zijn, vernieuwende inzichten inbrengen en bijdragen aan het toekomstige succes van APM.’
Fijne werksfeer
‘Bij mijn aantreden heb ik gemerkt dat we een mooi team zijn. Medewerkers en het bestuur staan nauw met elkaar in contact. Inzet, onderling vertrouwen en respect vormen de basis van het team.’
Sinds de verandering onder jouw voorganger is Anton Pieck een zelfstandig museum, los van het Voerman Stadsmuseum Hattem. Wat heeft dat opgeleverd?
‘Hans van der Hoeven heeft ervoor gezorgd dat het APM een uitgesproken identiteit heeft gekregen. Dat was zijn wens en dat is een heel goede beslissing geweest. Onder hem is er gewerkt aan vragen als: wat is belangrijk voor het museum? Waarmee kan het museum een identiteit ontwikkelen? Hij heeft een aantal zaken tot stand gebracht.
Het APM is echt een museum vanuit de kunstenaar. Dat is zo’n duidelijke identiteit. Het is een deel van het succes dat we terugzien in de bezoekersaantallen.’
Hoe toont zich de samenwerking met de Efteling?
‘Er zijn elf sprookjes ontworpen door Pieck. Het museum toont in tijdelijke exposities ontwerptekeningen. Nu is dat De wolf en de zeven geitjes.
De Efteling kijkt met waardering naar ons museum. Ze hebben een aantal functies ter beschikking gesteld, zoals de art director. Deze zorgt ervoor dat we een consequente uitstraling hebben.
In de Efteling is er een Pieckplein. Daar staat een goed bezocht inventief museum met een presentatie over Anton Pieck, als grondlegger van het sprookjesbos. Nadat Pieck zijn activiteiten voor de Efteling stopte, krijgen ook anderen een podium. Dat zie je weer terug in het park. Bijvoorbeeld de Lange Jan heeft door de tijd heen een verandering doorgemaakt. De lach werd liever, de trekken verfijnd…’
In welke mate heeft Hattem Anton Pieck nodig en andersom?
‘Hattem is een aantrekkelijke toeristische plek. De charme van het stadje en de rijkdom aan een aantal musea dragen bij aan de aantrekkelijkheid van Hattem.
Mijn ambitie is om deze aantrekkelijkheid te versterken door het APM een nog prominentere plek te geven en door samenwerking met de andere musea te vergroten.’
Is Pieck voor jongeren nog steeds aantrekkelijk?
‘Meer dan ooit!!! De vertelling van de sprookjes van de Efteling maken dat het museum voor jonge kinderen heel leuk is om te bezoeken, maar het museum staat ook voor kennisoverdracht en cultuureducatie.
Het museum is interssant voor jong volwassenen die een vakopleiding volgen. Het vakmanschap van Pieck zat niet alleen in techniek maar ook in zijn specialisaties (aquarel, olieverf, grafisch werk). Zijn werk is dus vanuit technische vakkundigheid interessant, maar wat hij afbeeldde was architectonisch en cultuur-historisch gezien ook heel goed, heel gedetailleerd en nauwkeurig. Wil je van bijvoorbeeld Amersfoort, waar Pieck zijn dienstplicht heeft vervuld en veel getekend heeft, weten hoe een bepaalde hoek, straat of steeg eruit zag, dan kun je dat terugvinden. Als de stadsnaam genoemd werd door Pieck, dan klopt het cultuur-historisch. Ook architectonisch is zijn werk naar waarheid.’
Zelf illustrator zijn
‘In het Atelier, waar we nu zitten aan de prachtige tafel van het bedrijf Houtwerk Hattem, kunnen mensen aan de slag als illustrator. Onze conservator Judith Bartel-van Beckhoven is de bedenker van het Atelier. Tijdens het museumbezoek kun je hier tekenen, maar er zijn ook speciale workshops georganiseerd door kunstenaars.
Het werk van Anton Pieck vormt de kern van het museum. Daarnaast zijn er tijdelijke exposities van hedendaagse illustrators. Dankzij Judith is het contact met Marius van Dokkum, die momenteel bij ons exposeert, gelegd.
Wat hebben die honderd dagen toegevoegd aan jouw leven?
‘Ik moet breed glimlachen. Ik heb werkelijk genoten van de afgelopen honderd dagen. Ik kijk met heel veel vertrouwen naar de toekomst, die voor een bestuurslid in eerste instantie vier jaar is, en ik kijk uit naar het najaar om met het bestuur de plannen van 2025 en verder uit te rollen.’
Feest voor iedereen
Op vrijdag 6 september bestaat het museum veertig jaar. Dit gaat het museum groots vieren. Alle bezoekers worden op deze dag ontvangen met een kleine traktatie. Voor wie overweegt om ook vrijwilliger te worden in het Anton Pieck (er is nog genoeg te doen, bijvoorbeeld voor mensen met een ICT of social media-achtergrond) kan die dag naar binnenstappen, alle medewerkers feliciteren en genieten van de tekenkracht van Anton Pieck en Marius van Dokkum.
Van de redactie
Lees jij al HattemNieuws? Ontvang voortaan nieuws en achtergronden in je mailbox!
