De deelnemers van de commissievergadering Ruimte & Duurzaamheid namen 31 maart uitgebreid de tijd om hun fractie-ideeën voor het voetlicht te brengen voor wat betreft het bestemmingsplan ’t Veen. Zowel de fracties als de wethouder gingen om 23.00 uur met huiswerk naar huis. Wethouder Koen Castelein gaat kijken hoe de raad structureel op de hoogte gehouden kan worden, mochten er wijzigingen aangebracht worden in de Veen-circulator. Hij kijkt of de parkeernorm van 2,6 naar beneden kan en het Parkstaete-concept van het voorrang geven aan een Hattemer die een woning achterlaat, wordt verder onderzocht. De fracties willen in een volgende sessie de tijdens de vergadering genoemde punten (en wat nog ontbrak) samenbrengen. De agendacommissie kijkt hoe dit te plannen valt.
Het agendapunt ‘t Veen begon wat narrig toen Fractie Borst een pleidooi hield die volgens de voorzitter Teun Juk in de volgende vergadering thuis hoorde. ‘Heeft u niet het verkeerde in uw binnenzak gestopt?’ In mei wordt namelijk het juridische aspect van het plan besproken, maar voor Fractie Borst is dat de omgedraaide wereld. Hij haalde andere bouwplannen aan die bij de Raad van State terecht zijn gekomen met bijbehorend tijdverlies en (mogelijke) aanpassingen. Hij waarschuwde dat dit ook met dit plan kan gebeuren, omdat er nog veel onduidelijk is voor wat betreft het mer-plichtig zijn en de interne saldering (stikstof). ‘We kunnen vanavond niet spreken over ‘t Veen, omdat dit eerst helder moet zijn.’
Feiten
Voorzitter Juk verwees naar de agendacommissie waarin met alle fractievoorzitters is afgesproken, dat de juridische aspecten apart besproken worden. Volgens Fractie Borst moet je eerst zeker weten dat het plan doorgaat. Hij vond het prima dat er werd gefilosofeerd, maar houdt het zelf bij de feiten, zoals hij zei. Voor de rest van de avond deed hij alleen als luisteraar mee.
Het vorig jaar vastgesteld rapport Adviezen werkgroep werkwijze raad wil dat de raad meer met elkaar in gesprek gaat. Tijdens de bespreking van het bestemmingsplan vraag je je als kijker naar de live-stream af, wat de fracties verstaan onder een gesprek. Het kwam over als een vergadering van vraag en antwoord. PvdA/GL liep aan tegen de mede-afgesproken regels van maximaal twee vragen per fractie. Omdat ze meer vragen wilde stellen, stopte de fractie haar inbreng om vervolgens achteraan in de rij aan te sluiten in de hoop dat de andere fracties hun twee vragen niet zouden gebruiken. Voordat dat gebeurde, wilde de fractie nog wel kwijt dat de inhoud van de avond haar verbaasde. ‘Er wordt alleen gesproken over delen van de bestemmingsplan: de Veen-circulator, bouwhoogtes en doelgroepen.’
De Veen-circulator
Vanuit de poging de avond gestructureerd te verslaan, gebruiken we in eerste instantie die drie onderwerpen, te beginnen met de Veen-circulator, de beschrijving van het plan. Voor HattemCentraal is er in dat document een balans gezocht naar voldoende woningen in relatie tot de kernwaarden van Hattem. ‘Een mooi groen plan, maar bij de fractie is er verbazing over het feit dat er schuttingen ingetekend staan.’ Zij roept op om geen schuttingen toe te staan. De ChristenUnie en PvdA/GL vond ze aan haar zijde, plus: ‘Ook zo min mogelijk bomen rooien.’
De ChristenUnie stelde voor dat de Veen-circulator alleen veranderd kan worden met instemming van de raad. ‘Met dit bestemmingsplan stellen wij het kader vast. Onze rol is daarna formeel uitgespeeld. Dat voelt spannend, omdat het een organische geheel is. Waar geven wij een go op? We willen elke zes maanden bijgepraat worden over de voortgang.’
In de Veen-circulator wordt gesproken over circulair bouwen. Gaat dit werken? Het CDA: ‘Het is een weinig transparant instrument. Op z’n minst moet er een jaarlijkse evaluatie komen, zodat we zicht hierop hebben en houden.’ De fractie maakt zich ook zorgen over de sterke positie van de projectontwikkelaars. ‘Het bestemmingsplan biedt hen veel ruimte. De gemeente moet stevig met ze in het gesprek gaan.’
D66 startte haar pleidooi literair: ‘Het bestemmingsplan t Veen leest als een spannend jongensboek, maar het is ook een hoog cruedo gehalte over boeven en schatten. Wat willen we als gemeente met die schat, zonder een aantal zaken aan de markt over te laten, de boef.’ Wat betreft bouwhoogte en bouwdichtheid vroeg de fractie aandacht voor de menselijke schaal . ‘Dit is erg belangrijk bij stedelijke ontwikkeling. Die moeten we in de gaten houden. Kijk ook naar sociale cohesie. Laat toekomstige bewoners meedenken met co-creatie.’
Verlaging van de woonlagen
Alle fracties zien graag een verlaging van de woonlagen. ChristenUnie: ‘Door de lucht in te gaan heb je meer woningen op weinig grond. We zijn geen voorstander van een landmark van acht bouwlagen. Wel zijn om te maximeren tot zes bouwlagen, maar ook om dit als minimum te stellen.’
Bouwen voor doelgroepen
De ChristenUnie riep op om te zorgen voor borging dat er voldoende wordt gebouwd in elke prijscategorie. ‘Hoe zorgen we er voor dat de sociale woningen ook matchen met een doelgroep. Het is zonde als we gezinswoningen bouwen als er ook woningen nodig zijn voor alleenstaanden.’
Betaalbare woningen zijn ook belangrijk voor het CDA. Volgens het plan moet er 57% betaalbare woningen gebouwd worden (366 woningen). ‘Dat aantal is veel te laag. We stellen een koersverandering van 75% voor.
Oudere mensen willen kleiner gaan wonen. Op dit moment zijn er voor hen geen kleinere betaalbare woningen beschikbaar. Zij stromen door en daarmee help je starters en ook jonge gezinnen. 366 Woningen is voor doorstroming veel te weinig.’
CDA ziet drie ton als betaalbaar. ‘Alleen dan krijgen starters en jonge gezinnen kansen.’
Ook de VVD pleit voor bouwen naar behoefte en een focus op doorstroom. Bouwen voor de juiste doelgroepen met extra aandacht voor de ouderen. ‘Deze doelgroep voelt zich niet gehoord, zo bleek een jaar geleden tijdens een speciale bijeenkomst. De VVD heeft toen voor hen een motie ingediend. Wij pleiten voor eenzelfde regeling die ook is toegepast op ‘Parkstaete’: voorrang geven aan mensen die een woning achterlaten. Bouwen voor doorstromers levert dubbel winst op: er komen huizen vrij en doorstromers krijgen meer kansen.’
Burgerparticipatie kwam ook even om de hoek kijken. De PvdA/GL-fractie heeft al een paar keer met haar leden over de hoogbouw gesproken en gaat dat deze week weer doen. ‘Hoogbouw bij het natuurgebied is nadelig voor het licht wat de natuur nodig heeft. Daarom stelt de fractie voor om binnenin het gebied omhoog te gaan in plaats van aan de randen. De fractie heeft in het plan niet gelezen waar de woningbehoefte op is gebaseerd.’
Parkeernorm en deelauto’s
Een ander gedeeld thema was parkeren. De ChristenUnie vroeg om verlaging van de parkeernorm en om als vereiste op te nemen dat de initiatiefnemers deelauto’s stimuleren en een betere OV. Ook de VVD stimuleert deelauto’s, maar vroeg zich af hoe dit in de praktijk uitpakt. ‘Als mensen een auto van de zaak krijgen of als ze gaan verhuizen, hoe wordt het dan geregeld? Laten we alsjeblieft geen schijnwerkelijkheid creëren.’
D66 wil de parkeernorm terugbrengen naar 0,7 ‘zoals de gemeente Amersfoort hanteert.’ Dit leidde tot een interruptie van HattemCentraal: ‘Het is de zoveelste keer dat Amersfoort als voorbeeld wordt gebruikt. Kies voortaan een stad met een meer dorpskarakter, dat is realistischer.’ D66 pakte de handschoen genereus op en gaat op zoek naar een ander voorbeeld.
PvdA/GL gaf nog als idee mee om onder de appartementengebouwen een parkeergarage aan te leggen. HattemCentraal suggereerde: ‘Je moet mensen een goed alternatief aanbieden, voordat ze hun auto laten staan.’
Kwaliteitscommissie
Het plan spreekt over een kwaliteitscommissie die als bewaker wordt aangesteld. D66: ‘Het kwaliteitsteam gaat de zaak ontwikkelen. Als raad moeten we daar meer grip op hebben. Laat de raad of de burgerleden participeren, of kies een uit ons midden die als vliegende kiep terugrapporteert. Ook PvdA/GL had vragen bij de status van het team: ‘We lezen dat het kwaliteitsteam een interne aangelegenheid is. Hoe werkt dat? Keurt de slager zijn eigen vlees?’
De inspreker
Voorafgaand aan de inbreng van alle fracties hield de heer Tulp als betrokken burger een pleidooi over het beter ondergronds brengen van de elektriciteitskabels. Hij toonde zich na alle pleidooien verbaasd om te zien, dat ’t Veen ‘door alle fracties zo milieu- en inwoner-vriendelijk’ gemaakt wordt, maar dat er van de andere kant ‘klakkeloos op een steenworp afstand vanaf de markt waar we nu zitten, een mast in een weiland wordt neergezet op een van de mooiste plekken in de omgeving. Daar begrijp ik niets van. De mast aan de rand in plaats van middenin het weiland is een betere plek, daar valt die meer weg. Ik vind het te gemakkelijk om te zeggen: dan maar middenin het weiland.’
De wethouder
Daarna was het tijd voor wethouder Koen Castelein om op een aantal zaken te reageren: ‘’t Veen is een complex geheel. Er zijn terecht gestelde vragen over stikstof en de mer. Het kan best een grote impact hebben. Het projectteam kijkt met de huisjurist naar deze vragen en komt met een voorstel, voordat dit plan in de raad komt.’
Naar aanleiding van de inspreker: ‘Er zijn juridische werkelijkheden met betrekking tot het ondergronds gaan van de kabels. De kabel moet onder de grond met een huis in de buurt en in de buurt van bosgroeiplaatsen. Hier is met de buurt over gesproken. Het is een complex zoekspel tussen mast 8 en de Koeweg. Waarvoor nu is gekozen is de meest haalbare, maar misschien niet de meest wenselijke, maar waar de provincie wel groen licht voor geeft.’
Eerder had D66 zich al uitgesproken over de plek waar de kabel de grond in gaat. ‘Het bestemmingsplan heeft het over ruimtelijke kwaliteit, maar middenin een open landschap een paal neerzetten, is geen goede zaak als je het hebt over ruimtelijke kwaliteit.’
‘Is er een alternatief’, vroeg HattemCentraal. ‘De provincie was in eerste instantie ook tegen de Lidl. Na een fietstocht gingen ze akkoord. Biedt ze een fietstocht aan en laat ze door het weiland wandelen. Als je op de locatie staat, neem je misschien een ander besluit.’
De wethouder: ‘Ze hebben in mei 2024 onder de mast gestaan in het weiland. Het is voor de provincie inzichtelijk gemaakt. Ze waarderen de bosgroeiplaatsen zwaarder dan de open situatie.’
PvdA/GL verwoordde de situatie als tamelijk hopeloos. ‘Nu wordt TenneT als eerste aan het werk gezet. Kan dit niet gerekt worden, zodat je nu niet een lelijk staketsel neerzet en over drie jaar tot de conclusie komt dat dat niet had gehoeven.’
Castelein: ‘Er is geen alternatief. Onder de grond brengen is een belangrijke factor is een randvoorwaarde om tot woningbouw te komen. Dat kun je niet omdraaien.’
Wat betreft de bouwhoogten en andere woonvormen: ‘Het doel is om de doelgroepen te borgen en Laten we de stad verbinden met de natuur. Hoogbouw hebben we niet nodig voor exploitatie, wel om de natuur naar binnen te kunnen trekken en omdat andere woonvormen hard nodig zijn. Er liggen stedenbouwkundige kansen. Waar komen we dan met de bouwhoogtes op uit? Ik ben niet doof voor de hoogte van zes die ik veelvuldig heb gehoord.’
‘Wat betreft de Veen-circulator, ik wil u niet belasten met elke technische wijziging. De basishouding is dat wij uw raad hierin willen kennen.
Het kwaliteitsteam is een ambtelijke commissie, aldus de wethouder. ‘Zij gaan ontwikkelaars begeleiden. Op het moment dat zij de voorstellen getoetst hebben aan de kaders, brengen zij dit in. Uiteindelijk leidt dit tot een vergunningentraject.’
De VVD: ‘In de Veen-circulator staat dat er continue in gesprek gegaan wordt met de projectontwikkelaar. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat dat kwaliteitsteam niet puur kijkt naar het puntenstelsel van mussenkastjes e.d. We leggen nu wel heel erg vertrouwen in het team.’ De wethouder: ‘Dit team zorgt dat alle kaders die u meegeeft uiteindelijk leiden tot een vergunning.’
Castelein gaf ook een waarschuwing af: ‘Met elke ambitie, met elke stap maak je het lastiger. Het is niet een simpele transitie, maar een van een bedrijventerrein naar woongebied. Als je alles gaat verplichten kom je tot een onoverbrugbaar verschil.’ Waarop de voorzitter reageerde met dat het aan de raad is om de kaders te geven.
Over de verdeling van woningen en betaalbaarheid suggereerde de wethouder: ‘Laten we kijken naar wat er landelijk geldt. We bouwen veel woningen onder de NHG grens van 450.000 euro, maar welk type woning is betaalbaar? Je moet zorgen dat er woningen komen voor mensen die daar willen en kunnen wonen. We beschikken over veel instrumenten om Hattemers in ‘t Veen te kunnen laten wonen.’
Als reactie op het VVD-idee van Parkstaete (voorrang voor woningachterlaters) zei de wethouder: ‘Ik pak de handschoen op om dit uit te zoeken.’
Castelein over de Parkeernorm: ‘Er zijn ruimtenemers, woningen en auto’s, en aan de andere kan ruimtevragers. We willen natuur en bewegen borgen. Dit is een onderzoeksvraag: Hoe kunnen we de parkeernorm aanpakken?’
Huiswerk
De vergadering werd even na 23.00 uur verdaagd tot de volgende vergadering, nadat iedereen voor zichzelf het huiswerk had vastgesteld.
Vragen achteraf
Na de vergadering zocht de redactie de fractievoorzitters op met de vraag: Wat was het argument van de agendacommissie om de volgorde aan te houden waar nu voor is gekozen, gisteren een vergadering over de Veen-circulator, de hoogbouw en de doelgroepen en de volgende maand een juridische afweging?
Teun Juk: ‘Alles in een vergadering zou te veel zijn. Verder worden momenteel tal van juridische aspecten nader onderzocht. Er is daarom gekozen voor een pragmatische insteek. Eerst de inhoud en daarna alle juridische voetangels en klemmen. En pas daarna besluitvorming.’
Op de vraag waarom Lijst Borst en HattemCentraal toch hiermee ingestemd hebben ondanks hun bezwaren over de volgorde, kregen we van HattemCentraal de reactie: ‘HattemCentraal is nog steeds van mening dat we een goed en integraal beeld moeten hebben van de bouwplannen die geraakt worden door de stikstof. Dan hebben we het over al gerealiseerde plannen, plannen in wording en toekomstige plannen. Wel denken we dat het goed is om alvast de punten die we hebben gedefinieerd als bespreekpunten. Bouwhoogte, doelgroepen en de veencirculator gezamenlijk met de raad te bespreken. Het plan is zo omvangrijk, dat het ons helpt om dit in delen te bespreken.’
‘Bewust hebben we het niet over stikstof, het aantallen woningen en of inrichting gehad, maar ook niet over verkeersstromen en of MER. Mocht er helderheid komen van de jurist en beantwoording op onze vragen, of en hoe de andere dossiers elkaar raken al dan niet, dan hebben een ander gesprek.’
HattemNieuws – van de nieuwsredactie
Ontvang dagelijks het nieuws uit Hattem in uw mailbox!
